Koronavirüs salgını sırasında yaşanan istihdam kıtlığı nedeniyle yeni çalışan bulmakta zorluk çeken bankalar bu yıl ise süratli bir biçimde istihdamı azaltmaya çalışıyor.
Mart 2020’nin sonundan itibaren ABD’nin beş büyük bankası JP Morgan Chase, Bank of America, Morgan Stanley, Goldman Sachs ve Citi 100 bin kişiyi işe alırken, 800 binden fazla çalışanla her zamankinden daha çok kişiyi istihdam ediyordu.
Sektörde kar ve istihdamda, 2021’de rekor bir yıl geçirilmesinden sonra, Ukrayna’daki savaş, süratle yükselen siyaset faiz oranları, resesyon korkusu ve Avrupa’daki güç krizi yatırımcıları endişelendiriyor.
2008 krizinde beri en kuvvetli iş piyasası
Bankalar, belirsizliğin ekonomik faaliyetler üzerinde baskı oluşturması nedeniyle başta yatırım bankacılarını işten çıkarırken, uzmanlar finans bölümündeki iş gücü piyasasını 2008 finansal krizinden bu yana görülen en şiddetli iş piyasalarından biri olarak kıymetlendiriyor.
Veri sağlayıcısı Dealogic’in hesaplamalarına nazaran halka arz hacmi bir evvelki yılın yüzde 74 altında. Bir vakitler çıkarlı olan piyasa vakit zaman büsbütün durma noktasına geldi.
Analiz şirketi Refinitiv’in datalarına nazaran de devralmalar ve satışlar üzere global işlerden elde edilen gelirler 2023’te geçen yılki düzeyinin yaklaşık yüzde 16 gerisinde. Bu alanlardaki faaliyetlerdeki düşüşten bilhassa finans kurumları olumsuz etkileniyor.
Yapay zeka uzmanları işe alınıyor
Söz konusu gelişmeler ve sermaye piyasalarında toparlanmanın daha yavaş ilerlemesi nedeniyle finans kurumları istihdam siyasetlerinde değişikliğe gidiyor.
Çağın gerekliliklerine ahenk sağlamaya çalışan finans kuruluşları, teknolojik gelişmelerin beraberinde getirdiği yeniliklerden ve verimlilik kazanımlarından faydalanabilmek için yapay zeka (AI) konusunda uzmanlar arıyor. Bu kuruluşlar, kıymetli alanlarda hala yönetici ve bankacıları da istihdam etmeye çalışıyor.
Çalışanlarının rakiplerine gitmesini önlemek maksadıyla 2020-2021 yıllarında cömert teklifler sunan bankalar, sermaye piyasası kesimindeki sakinliğin düşünülenden daha uzun sürmesi nedeniyle yatırım bankacılarıyla yollarını ayırıyor.
Sadece büyük ABD bankalarında bu yıl 11 bin çalışanın işini kaybettiği kayıtlara geçerken, insan kaynakları uzmanları, yıl sonuna kadar ülkedeki büyük bankalarda işine son verilen çalışan sayısının 15 bine ulaşacağını iddia ediyor.
İş piyasasının şu anda 15 yıldır olmadığı kadar güç olduğunu belirten insan kaynakları uzmanlarına nazaran, boş konumlar artık otomatik olarak doldurulmuyor.
Buna ek olarak, bankacıların artık iş değiştirmeye işlerin âlâ gittiği yıllarda olduğu kadar istekli olmaması, birtakım bankaların büyük çaplı işten çıkarmalar yapmadan iş gücünü azaltma planları yapmasını zorlaştırıyor.
Wall Street’te işten çıkarmalar sürüyor
Daha evvel Goldman Sachs, Morgan Stanley ve Bank of America’nın işten çıkarma dalgalarını duyurmasının akabinde en son işten çıkarma haberi JPMorgan Chase & Co’dan geldi.
Bloomberg’in haberine nazaran, JPMorgan Chase & Co’nun ABD’de yaklaşık 40 yatırım bankacısını işten çıkardı.
Goldman Sachs’ın iki numaralı ismi John Waldron, ay başında katıldığı bir konferansta “olağanüstü zorlu” bir makroekonomik durumdan bahsederken, bankanın “daha şiddetli bir ortama” hazırlandığını vurguladı.
Bir yıldan kısa bir mühlet içinde işten çıkarmalarda üçüncü çeşidi planlayan Goldman Sachs, geçen yıl eylülde yüzlerce kişiyi işten çıkarmış, birinci çeyrekte de iş gücünün yüzde 6’sını temsil eden 3 bin 200 çalışanının işine son vermişti. Bu sayı, 2008 mali krizinden bu yana bankanın yaptığı en büyük kesinti olarak dikkati çekmişti.
Goldman Sachs’ın gelecek haftalarda üst seviye bankacıların konumları da dahil olmak üzere yaklaşık 250 kişiyi işten çıkarabileceği iddia ediliyor.
ABD’li büyük bankalardan Morgan Stanley 3 bin kişiyi ya da iş gücünün yüzde 5’ini işten çıkaracağını mayıs ayında duyurdu.
Bank of America da haziran sonuna kadar 4 bin çalışanını işten çıkarmayı planladığını açıkladı.
Büyük bankalardan Citigroup ise haziran sonuna kadar başta yatırım bankacılığı ve perakende olmak üzere 5 bin çalışanıyla yollarını ayıracağını ilan etti. Bankanın Finans Yöneticisi Mark Mason kemer sıkma tedbirlerine, zayıf işlerin yanı sıra bankanın daha az çalışanla yönetim etmesini sağlayan teknolojik gelişmeleri münasebet gösterdi.
Avrupa’da da bölümde işler yavaşlıyor
Almanya’nın en büyük bankası Deutsche Bank, işlerin değerli ölçüde yavaşladığı konusunda ikazda bulunan birinci büyük Avrupa yatırım bankası olurken, 800 kişiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu.
Mart ayı ortasında ağır bir darbe alan ve acil bir satışla rakibi UBS tarafından devralınan İsviçre’nin en büyük bankalarından Credit Suisse, Avrupa’da özel bir durum niteliği taşıyor.
Bankanın binlerce çalışanı işten çıkarmayı planladığına dair haberler yayılırken, UBS işvereni Sergio Ermotti, Credit Suisse’te büyük bir küçülmeye gidileceğini belirtti.
