Türk Lirası’nın dolar karşısında bedelini korumak için süreksiz olarak devreye alınan Kur Muhafazalı Mevduat’ı (KKM) uygulamasının sora ereceği biliniyordu.
Buna karşın Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Türk Lirası (TL) mevduatları artıracak, Kur Muhafazalı Mevduat’ı azaltacak düzenlemeleri piyasalarda geniş yankı buldu.
KKM’de mevduatı olanlar yeni düzenlemeler karşısında kendilerine yeni yol haritası çizmeye yöneldi.
Uzmanlar yaşanan gelişmelerin KKM’den çıkış ve klasik TL mevduat eserine geçişin yolunu açtığını belirtiyor.
KKM’de ilave/indirimli menkul değer tesis uygulanmayacak
Düzenlemelere nazaran, sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm maksadı uygulamasına ve TL hissesine nazaran ilave/indirimli menkul değer tesis uygulamasına son verildi.
Hedef KKM’nin azaltılması
TL mevduatlar artarken, kur muhafazalı hesaplardan TL mevduata geçiş sağlanarak KKM’nin azaltılması gözetiliyor. Uzmanlar, düzenlemelerin maksadının KKM hesaplarının azaltılması olduğunu belirtiyor.
Böylece TL vadeli mevduat hesapları desteklenerek makro finansal istikrarın güçlendirilmesine katkı sağlanması amaçlanıyor.
Hesaplarda kur müdafaası bulunmayan TL hissesinin artırılması amaçlanıyor
Bu kapsamda, Merkez Bankası’nca kur müdafaa dayanağı sağlanan hesaplardan TL hesaplara geçiş ve muhakkak oranda kur muhafazalı hesapların yenilenmesinin hedeflenmesine, kur muhafazası bulunmayan TL hissesi düzeyinde artış gayesine geçildi.
“Bankaların vadeli mevduatı büyütme rekabetine girerek vadeli mevduat faizlerini yükseltmesine neden olabilir”
AA Finans Analisti ve Ekonomist Haluk Bürümcekçi, düzenlemelerin birinci gayesinin, süratli büyüme kaydederek kesimin toplam mevduatının yüzde 26’sı oranına ulaşan KKM hesaplarının azaltılması üzere göründüğünü söyledi. Son durumda toplam KKM büyüklüğünün 3 trilyon 357 milyar TL seviyesinde olduğunu belirten Bürümcekçi, şunları kaydetti:
Bu meblağın yaklaşık 20’sinin TL’den dönen, geriye kalan yüzde 80’lik kısmın ise Döviz Dönüşümlü Kur Muhafazalı Mevduat’tan (DDKKM) oluştuğu varsayılırsa bu alt kümeler için belirlenen yüzde 95 ve yüzde 5 dönüşüm gayeleri, yıl sonuna kadar toplam KKM büyüklüğünün en az yüzde 15 civarında azaltılmasının amaçlandığını ima ediyor. Bu ise bankaların düşük faizli ve uzun vadeli yüklü tahvil alımına yönelmeyi tercih etmeyeceği varsayımıyla vadeli mevduatı büyütme rekabetine girerek vadeli mevduat faizlerini yükseltmesini getirebilirken, TL’nin seyri açısından destekleyici görünen bu öge, bankaların şimdi muhakkak olmayan yeni tavan nedeniyle kredi faizlerine bu maliyet artışını yansıtamamaları halinde faiz marjlarını olumsuz etkileyebilir.