Tarım ve Orman Bakanlığı Tabiat Müdafaa ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünden edindiği bilgiye nazaran, Bakanlık bünyesinde 3’ü alabalık, 9’u kanatlı, 12’si memelilere yönelik olmak üzere 24 üretme istasyonu bulunuyor. Bu istasyonlarda kuşağı tehlike altındaki cinsler başta olmak üzere yaban hayvanlarının bakımı ve üretimi yapılıyor.
Bunlar ortasında geçmişte Türkiye’nin farklı yörelerinde yaşayabilen lakin bilinçsiz avcılık ve ömür alanları kaybı nedeniyle yok olma noktasına gelen tipler de yer alıyor. Anadolu yaban koyunu, alageyik, ceylan ve kelaynakların da ortalarında olduğu çeşitler, Türkiye’nin aldığı tedbirler, uyguladığı projeler ve kurduğu tesislerle hayata tutundu. Yetkililer, bu önlemler alınmasaydı kelam konusu çeşitlerin sadece “fotoğraflarda ve kitaplarda görebileceğini” söz ediyor.
Üretim istasyonlarında, Türkiye’deki göğüslü yaban hayvanı tiplerinden kızılgeyik, Hatay dağ ceylanı, kanatlı yaban hayvanlarından kınalı keklik, çil keklik ve sülün de yetiştiriliyor. Ayrıyeten alabalık üretim faaliyetleri de odaklanılan projeler ortasında yer alıyor.
20 yılda milyonlarca yaban hayvanı üretildi
Memeli yaban hayvanlarından 2002-2022 periyodunda 766’sı kızılgeyik, 82’si alageyik, 447’si yaban koyunu, 556’sı ceylan, 11’i karaca ve 92’si yaban keçisi olmak üzere toplam 1954 hayvan tabiatla buluşturuldu. Yalnızca geçen yıl toplam 109 yaban hayvanı tabiata yerleştirildi.
Kanatlı yaban hayvanlarından ise 2001-2021 periyodunda toplamda 850 bin 788 keklik ve 360 bin 752 sülün üretilerek doğal ömür alanlarına bırakıldı. Yalnızca geçen yıl 81 bin keklik ile 24 bin sülünün üretimi sağlandı.
Ayrıca 2001-2021 periyodunda 33 milyon 965 bin 420 alabalık üretildi.
639 çeşit muhafaza altında
Türkiye’de 112 göğüslü, 141 sürüngen ve 386 kuş olmak üzere toplam 639 cins müdafaa altında bulunuyor.
Nesli tehlike altındaki cinslerin korunmasına yönelik “Tür Hareket Planları” uygulanıyor. Tamamlanan aksiyon planları 5’er yıllık mühletlerle izleniyor. Bu doğrultuda 65’i bitki, 35’i hayvan olmak üzere toplamda 100 cins için hareket planı tamamlandı.
Deniz kaplumbağaları da unutulmadı
Öte yandan, deniz kaplumbağalarının korunması konusunda da 20 yuvalama alanı belirlendi. Buralarda kelam konusu cinsin korunması istikametinde çalışmalar yapıldı.
Sahillerde geçen yıl 335 bin 216 caretta caretta yavrusu ile 330 bin 480 yeşil kaplumbağa yavrusu olmak üzere toplam 665 bin 696 deniz kaplumbağası denizle buluşturuldu.
Tedavi ve rehabilite edilen yaban hayvanı sayısı 54 bin 297
Bakanlık, tabiatta yaralı yahut bakıma muhtaç ele geçirilenler ile milletlerarası mukaveleler gereği el konulan yabani hayvanların bakım ve rehabilitasyonları maksadıyla yaban hayatı kurtarma ve rehabilitasyon merkezleri de inşa ediyor.
Bu kapsamda, Afyonkarahisar, Bursa, Diyarbakır, Hatay, Kars, Konya, Mersin, Rize, Sinop, Şanlıurfa ve Van’da toplam 11 merkez bulunuyor.
Türkiye’de 2012’den bu yana yaralı bulunan 97 bin 757 yaban hayvanının 54 bin 297’si tedavi ve rehabilite edilerek tekrar doğal ömür ortamlarına bırakıldı.
