Türkiye’nin dünyaca ünlü antik kentlerine değer biçilemiyor.
Birbirinden etkileyici antik kentler Türkiye’nin dört bir yanında bulunuyor ve turistler tarafından istek görüyor.
Bu antik kentlerin içinde İzmir Efes ile Bergama, Nevşehir Kapadokya, Kars Ani Ören Yeri, Antalya Aspendos, Antalya Patara ile Myra, Adıyaman Nemrut Dağı, Mardin Dara ve Şanlıurfa Göbeklitepe en ünlülerinden.
İl vilayet ören yerleri
Antalya, İzmir, Muğla, Aydın, Manisa, Denizli, Çanakkale, Burdur, Adana, Nevşehir, Adıyaman, Kars ve Bitlis üzere Türkiye’nin pek çok kentinde bulunan dünyaca ünlü antik kentleri ve ören yerleri, yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği noktalar olarak ön plana çıkıyor.
Perge Antik Kenti
Tatil için en fazla tercih edilen bölgelerden olan Akdeniz, antik kentleri ve ören yerleriyle de ilgi çekiyor.
Antalya’nın Aksu ilçesinde yer alan ve Geç Klasik, Helenistik ve yüklü olarak Roma periyodunun izlerini taşıyan Perge Antik Kenti, turistlerin en çok ziyaret ettiği yerler ortasında yer alıyor.
Termessos Antik Kenti
Antalya’nın Döşemealtı ilçesinde yer alan ve güçlü savunmasıyla Büyük İskender’in alamadığı kent olarak tarihe ismini yazdıran Termessos Antik Kenti, çok özel yapılar, endemik bitkiler ve yaban hayatıyla ziyaretçilerine öbür bir dünyanın kapısını açıyor.
Patara Antik Kenti
Antik Likya Birliği’nin oy hakkına sahip 16 kentinden biri olan Patara, Büyük İskender’in kuşattığı kentler ortasında. Romalılar periyodunda değerli bir ticaret merkezi olan Patara’nın, Bizans devrinde de bu ehemmiyetini sürdürmesi dikkati çekiyor.
Patara Plajı, tarihi ve kültürel mirasıyla ziyaretçilerine süper bir tecrübe sunuyor. Kentin hafriyat çalışmaları Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Kısmı tarafından sürdürülüyor.
Myra Antik Kenti
Antalya’nın Demre ilçe merkezi ve civarında yer alan Myra Antik Kenti, ismini üzerine kurulduğu ovadan alıyor.
Demre Çayı batısındaki ulaşıma elverişli kanal ile kentin denizle kontağı sağlanırken kanalın öbür yanında yer alan Andriake Limanı’ndan da deniz ulaşımı ve ticareti yürütüldü.
Özellikle Likya Periyodu kaya mezarları, Roma Periyodu tiyatrosu ve Bizans Devri Aziz Nikolaos Kilisesi (Noel Baba) ile ünlü Myra’da, Akdeniz Üniversitesi Arkeoloji Kısmı tarafından hafriyat çalışmaları sürdürülüyor.
Andriake Antik Kenti
Demre ilçesinde Çayağzı mevkisinde yer alan Andriake, Myra’nın Limanı ve civarındaki yerleşim olarak biliniyor.
Milattan Evvel 200 yıllarında Andriakos Irmağı’nın ağzında Andriake isimli bir kentin olduğu ve Milattan Evvel 197’de 3. Antiokhos’un, Antiokheia’dan çıkarak, Ptolemaioslar’ın elinde bulunan yerleri alarak, filosuyla Andriake’ye geldiği rivayet ediliyor.
Aspendos Antik Kenti
Serik ilçesine bağlı Belkıs köyünde yer alan, antik tiyatrosuyla meşhur Aspendos Antik Kenti, tarihi yapıları münasebetiyle yerli ve yabancı turistlerin en çok ziyaret ettiği tarihi alanlar ortasında yer alıyor.
Xanthos Antik Kenti
Fethiye-Kaş kara yolunda, Fethiye’ye 46 kilometre uzaklıktaki Kınık beldesinde yer alan kent, Xanthos Irmağı (Eşen Çayı) kenarındaki ovaya hakim iki zirve üzerinde kuruldu.
Likya Birliği’nin idari merkezi olarak bilinen Xanthos ören yeri, Likya uygarlığının özgünlüğü ve hafriyatlarda elde edilen buluntuların ehemmiyeti münasebetiyle UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ne dahil edilmişti.
Phaselis Antik Kenti
Antalya’nın Kemer ilçesi Tekirova beldesinde yer alan Milattan Evvel 7’nci yüzyılda kurulan Phaselis Antik Kenti, birçok medeniyete konut sahipliği yaptı. Limanları, agoraları ve kent sikkeleri üzerindeki gemi betimlemeleri Phaselis’in ticari liman hüviyetini vurgular nitelikteki özellikleri ortasında yer alıyor. Kent yapıları ve nekropolis alanıyla dikkati çeken Phaselis, yerli ve yabancı ziyaretçilerini bekliyor.
Stratonikeia
UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’ndeki Muğla’nın Yatağan ilçesinde Osmanlı yapılarıyla da kaynaşmış Stratonikeia Antik Kenti, her yıl gün yüzüne çıkarılan yeni eser ve yapılarla ziyaretçilerini büyülüyor.
“Gladyatörler Şehri” olarak anılan Stratonikeia Antik Kenti, yerli ve yabancı ziyaretçilerin seyahat rotalarında yerini koruyor. Kentte Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Stratonikeia Antik Kenti Hafriyat Lideri Prof. Dr. Bilal Söğüt’ün başkanlığındaki araştırmacılar hafriyat çalışması yürütüyor.
Knidos
Ege ve Akdeniz’in birleştiği yerde özel pozisyonu, geçmişte birçok ünlü bilim insanına konut sahipliği yapmasıyla ünlenen 2 bin 600 yıllık Knidos Antik Kenti, çeşitli çalışmalarla ayağa kaldırılıyor.
Aynı vakitte bir liman kenti olan Knidos’ta hafriyat çalışmaları Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ertekin Doksanaltı tarafından yürütülüyor. Kentte kilise, tiyatro, liman caddesi ve sütunlar dikkati çekiyor.
Sagalassos ve Kibyra
Burdur’un Ağlasun ilçesinde “Aşkların ve imparatorların şehri” olarak bilinen geçmişi Milattan Evvel 3000 yılına dayanan ve 2009’da UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’ne alınan Sagalassos antik kenti, ziyaretçilerini sokaklarında tarihi seyahate çıkarıyor.
Yine Burdur’un Gölhisar ilçesindeki “Gladyatörler şehri” olarak bilinen devasa anıtsal yapıların yer aldığı Kibyra Antik Kenti de görkemli bir görsel şölen sunduğu ziyaretçilerini büyülüyor. Görülebilen tüm mimari kalıntıları Roma İmparatorluk Devri’ne ilişkin olan kentte hafriyat çalışması Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi tarafından yürütülüyor.
Anavarza Antik Kenti
UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’nde yer alan Adana’daki Anavarza Antik Kenti, Helenistik, Roma, Bizans, Sasani ve Osmanlı devirlerine ilişkin kültür izlerini taşıyor. Tarihte “Yenilmezler Şehri” ismiyle tanınan Anavarza Antik Kenti’nde, yolunun yanı sıra görkemli kapısı ve surlarıyla dikkati çekiyor.
Efes Antik Kenti
İzmir’in simge yapılarından Selçuk ilçesindeki UNESCO Dünya Miras Listesi’nde bulunan Efes Antik Kenti, antik devrin en değerli merkezlerinden biri. Tarih öncesi periyottan başlayıp Helenistik, Roma, Doğu Roma, Beylikler ve Osmanlı devirleri boyunca kesintisiz yerleşim gören tarihinin tüm basamaklarında çok değerli bir liman kenti ve kültürel ve ticari merkez olma özelliği taşıyor.
Yılda ortalama 1 milyon kişinin ziyaret ettiği Efes Antik Kenti, 100 yıldan bu yana yerli ve yabancı turistleri bölgeye çekiyor.
Smyrna Agorası
İzmir’in en kalabalık bölgelerinden biri olan İkiçeşmelik Caddesindeki Mezarlıkbaşı mevkisinde yer alan Smyrna Agorası, Roma ve Osmanlı’dan günümüze uzanan tarihe tanıklık ediyor.
Kadifekale ile deniz ortasında Körfez görünümü eşliğinde kurulan ve yüzyıllar uzunluğu farklı kültürlerden sakinlerini, ziyaretçileri, gezginleri ağırlayan antik kent, bazilikası, tarihi duvar yazıları, zelzeleye karşı korunmuş yapıları ve 2 bin yıllık su kanalıyla tarihten kesitler sunuyor.
Pergamon Antik Kenti
Pergamon Antik Kenti’nde Roma imparatorları Traian ve Hadrianus için inşa edilen Traianus Tapınağı ve tapınağın çabucak güney tarafının alt terasında Helenistik Periyoda ilişkin 200 bin ciltlik kitap koleksiyonuna sahip ünlü Pergamon Kütüphanesi bulunuyor.
Bergama Asklepion Ören Yeri
Milattan Evvel 4. yüzyılda Pergamon Akropolü dışında “sağlık tanrısı” Asklepios ismine kurulan Asklepion Ören Yeri, gelişmiş mimari tertibi, uygulanan tedavi metotları ile devri en değerli tedavi merkezi unvanına sahipti. Günümüze kalan kalıntıları Roma İmparatoru Hadrian tarafından yaptırılan düzenlemelere ilişkin olan Asklepion, Türkiye’nin görülmesi gereken antik bölgeleri ortasında yer alıyor.
Afrodisyas Antik Kenti
Antik çağda “aşkın ve hoşluğun tanrıçası” olarak bilinen Afrodit’e adanmış kentler ortasında en bilineni olan UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’nde yer alan Aydın’ın Karacasu ilçesindeki Afrodisyas Antik Kenti, uygun korunmuş yapılarıyla dikkati çekiyor.
Priene Antik Kenti
Aydın’ın Söke ilçesinde, düzgün korunmuş yapısı ve özgün kent planı hasebiyle arkeoloji dünyasında “Anadolu’nun Pompeisi” olarak isimlendirilen UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’ndeki Priene Antik Kenti, Athena Tapınağı, tiyatro, Demeter Tapınağı, agora, Zeus Tapınağı, bouleuterion, Üst Gymnasion, Aşağı Gymnasion, Mısır tapınağı, Bizans kilisesi ve konut alanlarıyla dikkati çekiyor.
Sardes Antik Kenti
Tarihte birinci madeni parayı basan Lidya Krallığı’nın başşehri Sardes Antik Kenti, fotoğrafçılar tarafından sık sık ziyaret ediliyor.
Manisa’nın Salihli ilçesinde bulunan ve şehircilik tarihi Milattan Evvel 1200’lü yıllara dayanan Sardes, farklı medeniyetlerden ayakta kalmış yapıların da bulunduğu çok sayıda yapıtı bünyesinde barındırıyor.
Laodikya Antik Kenti
Denizli’deki Laodikya Antik Kenti, UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde bulunuyor. İçinde, İncil’de ismi geçen 7 kiliseden birinin yer aldığı Laodikya Antik Kenti’ndeki hafriyat ve onarım çalışmaları, Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Celal Şimşek başkanlığındaki grup tarafından 2003’ten bu yana yürütülüyor.
Hierapolis Antik Kenti
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Pamukkale, her yıl eşsiz hoşluktaki travertenleri görmek ve şifa bulmak için gelenlerin yanı sıra bölgeyi çevreleyen Hierapolis Antik Kenti’nde Hristiyanlık açısından kutsal kabul edilen yapılarıyla inanç turizmine de mesken sahipliği yapıyor.
Troya
Homeros’un Milattan Evvel 7. yüzyıla ilişkin ünlü İIyada ve Odysseia destanlarında bahsedilen Çanakkale’nin UNESCO Dünya Miras Listesi’ndeki dünyaca ünlü Troya (Truva) Antik Kenti, görenleri kendine hayran bırakıyor.
Assos Antik Kenti
Çanakkale’nin Ayvacık ilçesine bağlı Behramkale köyünde bulunan ve UNESCO Dünya Mirası Süreksiz Listesi’nde yer alan Assos Antik Kenti, bir liman kenti olmasının yanı sıra periyodun bir öğretim merkezi olarak da ön planı çıkıyor.
Vize
Tarihi Milattan Evvel 5 binli yıllara dayanan Kırklareli’nin Vize ilçesi, tarihi ve doğasıyla göz dolduruyor. İlçe, Geç Roma devrine ilişkin Trakya’nın tek antik tiyatrosu Vize Amfitiyatrosu’na mesken sahipliği yapıyor.
Ani Ören Yeri
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan, “Dünya Kenti”, “Medeniyetler Beşiği”, “Binbir Kilise” ve “40 Kapılı Şehir” olarak da isimlendirilen Ani Ören Yeri, yerli ve yabancı turistleri cezbediyor.
Ani’den günümüze surlar, cami, katedral, saray, kiliseler, manastırlar, ateşgede, hamam, köprü ve bir kısmı yıkılmış kapalı pasajdan oluşan yaklaşık 25 kadar değerli yapı ayakta kaldı.
Eski Ahlat Kenti
Huri, Asur, Urartu, Pers, Helenistik, Roma, Bizans, Emevi, Abbasi, Mervanoğulları egemenliklerini gören Bitlis’te Eski Ahlat Kenti, kelam konusu medeniyetlerin yanı sıra taşıdığı Selçuklu, Ahlatşahlar, Akkoyunlu, Safevi ve Osmanlı izleriyle turistlerin ilgisini çekiyor.
Hattuşaş Antik Kenti
Anadolu’nun birinci medeniyetlerinden Sınırı ve Hititler’in kültürel mirasına mesken sahipliği yapan Çorum’un Boğazkale ilçesindeki Hattuşa Antik Kenti, UNESCO Dünya Kültür Mirası ve Dünya Belleği listelerindeki tek antik kent unvanıyla Türkiye’nin göz bebeği turizm yerleri ortasında yer alıyor.
Alacahöyük Ören Yeri
Türkiye’nin birinci ulusal hafriyat alanlarından biri olan ayrıyeten Anadolu’nun bilinen birinci barajlarından Hitit Barajı, kral ve prens mezarları, Aslanlı Kapı sfenksi, ziyarete açık arkeolojik hafriyat alanına konut sahipliği yapan Alacahöyük, kentte en çok ziyaretçi çeken yerlerin başında geliyor.
Nemrut Dağı
Güneşin doğuşu ve batışının en hoş izlendiği yerlerden biri olan Nemrut Dağı, UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alıyor. Kommagene Krallığı’na ilişkin 50 metre yüksekliğinde, 150 metre çapındaki tümülüs ve dev heykellerin bulunduğu 2 bin 206 metre yükseklikteki Nemrut Dağı’nı her yıl binlerce ziyaretçi ağırlıyor.
Arslantepe Höyüğü
Anadolu’nun bilinen en eski kent devletinin kurulduğu Malatya’daki Arslantepe Höyüğü binlerce yıllık geçmişiyle UNESCO Dünya Miras Süreksiz Listesi’nde yer alıyor. Fırat Irmağı’nın batı kıyısında Malatya’ya 7 kilometre aralıktaki Arslantepe, yüksek tarım potansiyeli, sulak alanları ve ırmağın taşkınlarından korunan yapısı sayesinde binlerce yıl insanoğluna kucak açmış tarihi yerler ortasında yer alıyor.
Aizanoi Antik Kenti
Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesinde yer alan Aizanoi Antik Kenti, Zeus Tapınağı, stadyum-tiyatro kompleksi ve dünyanın birinci borsalarından biri olan macellumu ile Roma devrinin en değerli kentlerinden biri olarak ön plana çıkıyor.
DASKYLEION Antik Kenti: Bandırma’nın 30 km. güneyinde herkes tarafından bilinen kuş cennetine çok yakın Ergili Köyünün 2 km. doğusunda Kuş gölünün güney-doğu ucunda yer alıyor.
ANTANDROS AntikKenti: Antandros Antik Kenti, Edremit İlçesi Altınoluk Beldesi’ nin 4km. doğusunda, İda Dağı (Kazdağı) eteklerinde, Pelasg’lar tarafından kurulmuştur
KYZIKOS AntikKenti: Kyzikos, Kapıdağ eteklerinde Bandırma- Erdek karayolunun geçtiği yerde kurulmuştur. Yöre tarihi, Kurt Bittel tarafından yapılan araştırmalar sonucunda Neolitik (M.Ö. 6. bin) ve Kalkolitik (M.Ö. 5. bin) Dönem’ e kadar inmektedir.
Kentin Antik Topografyası: Propontis’te değerli bir stratejik pozisyona sahip Arktonessos’ un anakaraya bağlandığı kıstağın çabucak kuzeyinde yer alan Kyzikos, bugün “Belkıs” ve “Balkız” olarak da anılmaktadır. İzlenilen kalıntılara nazaran kentin yerleşim alanı kuzeyde Dindymos Dağı (Ayı Dağı), Hamamlı ve Belkıs (-Yeniköy) köyleri; batıda Erdek körfezi ve Düzler Köyü, güneyde Erdek-Edincik-Bandırma karayolu; doğuda Aşağı Yapan Köyü ve Bandırma körfeziyle çevrelenmiştir.
Hadrian Tapınağı: Kyzikos Kenti’nde ise şimdiye kadar tespit edilmiş dört tane tapınak vardır. Bunlardan en büyüğü ve en kıymetlisi Hadrian Tapınağı’dır.
Amphitiyatro: iki yamaç ortasında bulunan bir dere vadisine inşa edilmiştir. Böylelikle oturma yerlerinin büyük bir kısmı doğal arazi üzerine yapılabilmiştir. Yalnız açık kalan her iki tarafa yer altı tonozları yapılmak zorundaydı. Böylelikle hem oturma sıraları için yer, hem de dere suyunun geçip gidebileceği tünel sağlanmış oldu.
ADRAMYTTEION AntikKenti Adramytteion Antik Kenti bugünkü Burhaniye İlçesi’nin 2km kadar batısında bulunan Karataş Mevkii’nde, Ören Tepe’yi de içine alan geniş bir alanda Pelasglar tarafından kurulmuştur.
PROKONNESSOS AntikKenti: Marmara Adası’nın kuzeyinde Saraylar köyü sonları içinde kalan mermerleri ile ünlü bir kenttir. Mermer ocaklarında yarı işli hale getirilen lahitler, steller, postamentler, sütun ve sütun başlıkları vb. gereçler bilhassa Roma ve Bizans devirlerinde buradan gemilerle İtalya ve İstanbul’a gönderilmekte idi. Günümüzde de antik mermer ocakları işletilmeye devam edilmektedir.
ANCYRA AntikKenti: Bigadiç İlçesi Hisar Köyü hudutları içinde kalan antik kent Roma periyodu termal yerleşim alanıdır.
HADRIANEIA AntikKenti: Dursunbeyİlçesi’nin kuzey batısında yer alan Roma devri yerleşim yeridir.
ASTYRA AntikKenti: Edremit İlçesi Güre Beldesi sonları içinde kalan antik yerleşim.
THEBE / THEB AntikKenti: Havran İlçesi hudutları içinde yer alan antik yerleşim.
ARTEKA AntikKenti: Erdek İlçesi Zeytinli Ada ve etrafında klasik periyotta kurulmuş kent.
ZELEIA AntikKenti: Gönen İlçesi Sarıköy Beldesi’nde Klasik periyotta kurulmuş kent.
PERIHHARAXIS AntikKenti: Bugünkü Karacaören Köyü civarında Roma periyodunda kurulmuş kenttir.
KERASEION AntikKenti: Savaştepe İlçesi hudutlarında yer alan yerleşim.
ATTANEION AntikKenti: Sındırgı İlçesi hudutları içinde yer alan antik yerleşim.
PLAKIA Antik Kenti: Bandırma İlçesi hudutları içinde yer alan antik yerleşim.
