Nilüfer Kütüphaneleri’nin Tarih Vakfı iş birliğiyle düzenlediği Tarih Buluşmaları’na konuk olan Mustafa Arslantunalı, Tanıl Bora, Esra Dicle ve Eser Köker, “Geleceği tasarlamak, toplumu tasarlamak” başlıklı söyleşi gerçekleştirdi.
Nilüfer Kütüphaneleri’nin Tarih Vakfı iş birliğiyle düzenlediği Tarih Buluşmaları, Nâzım Hikmet Kültürevi’nde gerçekleşti. Muharrir Mustafa Arslantunalı, Tanıl Bora, Esra Dicle ve Eser Köker katıldığı söyleşi “Geleceği tasarlamak, toplumu tasarlamak” başlığıyla gerçekleşti.
“Toplum mühendisliği ne manaya gelir?”, “ Türkiye’de ortaya atılan toplum tasarımları”, “Kadınların gelecek tasarımları” gibi bahislere ışık tutan konuklar, iştirakçilerin sorularını da yanıtladı.
Toplum mühendisliği üzerine tarihî geçmişten günümüze yansımalara değinen Tanıl Bora, tasarım ve toplumsal mühendislik ortasında kavramsal bağın olduğuna dikkat çekti. Bora, “Toplum mühendisliği kavramını eleştirel olarak kullanan iki büyük üniversal akım var. Bunlar liberalizm ve muhafazakarlıktır. Toplum mühendisliği bu iki büyük üniversal akımın kanına dokunur. Liberalizm toplumu kendi haline bırakıp kendi akarını bulmasını gereken görüşü takviyeler. İktisadi planlamayı tehlike olarak görür. Muhafazakarlıkta ise yaratılış doğallığına dokunulmamasını ister. Ülkemizde toplum mühendisliği kavramına bakarsak çok farklı bakış açısı var. Cumhuriyetin birinci yıllarında bu kavram olumlu karşılanmış. Periyodun tarihçilerinin çalışmalarında bunu net halde görebiliriz. Çağdaş toplum kurma projesinde Cumhuriyet toplum mühendisliğine olumlu bakmıştır. Günümüzde bu kavram farklı bakış açısına maruz kalmış” dedi.
Yazar Esra Dicle, tasarım konusuna ait genel çerçeve çizdi. İdare anlayışının dizaynlarda son derece tesirli rol oynadığını tabir eden Dicle, “Cumhuriyet periyodunda Türk tarihinin geçmişine derin bir bakış vardı. Geçmişi ve bugünü, geleceği tasarlarken de göz gerisi edemezsiniz. Milliyetçilik ve medeniyetçilik geleneğini yani Türk kimliğinin niteliklerini özdeş haline getirmek gerekiyor. Münasebetiyle çağdaşlaşırken kendi özüne de bakmak daha gerçekçi bir yaklaşım olarak tanımlanabilir” diye konuştu.
Yazar Mustafa Arslantunalı da toplum mühendisliği kavramında teknolojinin değerli yeri olduğuna dikkat çekti. Toplum mühendisliği ve ütopya ortasında sonsuz bir fark olduğuna işaret eden Arslantunalı, “Tarih boyunca insan hayatında yenilik arayışı daima var olmuştur. Ütopyada temel problem varılacak nokta değil, süreci, hayal etme gayretidir. Ütopya kuran insan değişimin ışığında yol almayı tercih eder. Dizaynlarda vakte nazaran değişmek zorunda. Her şeyi teknolojiden beklemek gerçek değil. Toplum mühendisliğine nazaran teknoloji her hususta ön plandadır. Tasarım yaparken geçmişe bakarak tarihî izlerden de faydalanmak ve göz önünde bulundurmak gerekir” halinde konuştu.
Feminist ve bayan ütopyaları üzerine dünyadan örnekler veren muharrir Eser Köker de mücadeleci bakış açılarına ışık tuttu. 15. yüzyıldan itibaren feminist hareketin parlak çalışmalar yapmaya başladığını söz eden Köker, “Kadınlar 15. yüzyıldan bu yana eşitlik ülküsüyle yaşarken konut ortamını merkez almıştır. Bu anlatılara toplum mühendisliğine ehemmiyet verilen ortamda gereken dayanak verilmemiştir. Bayanların yazdığı ütopya nizamında gerçek dışı ve gerçek ortasındaki ayrımlar net görülememiştir. Türkçeye çevrilmeyen birçok bayan ütopyası var. Bayan ütopyalarında dönemsel dizgeler var. 1970 yılından sonraki değişim bayan ütopyalarına da yansımıştır. Feminist hareketle bir arada bayan müellifler klasik ütopya anlatılarına daha fazla açıklık getirdi” diye konuştu.
Etkinlik sonunda Nilüfer Belediye Lider Yardımcısı Remzi Çınar, Lider Turgay Fazilet ismine konuklara teşekkür etti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
