Buğday, hububat, arpa tohumları sertifikalı olarak üretiliyor ve bu üretimin yüklü olarak Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) tertibinde ilerleniliyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı, TİGEM, ziraî üretimde kaliteyi artırmak için 2023 yılında sertifikalı hububat tohumu üretimini 140 bin tondan 223 bin tona, sertifikalı yem bitkileri tohumluğu üretimini 3 bin 700 tona çıkarmayı hedefliyor.
TİGEM’in son yıllarda sertifikalı hububat tohumu dağıtımındaki hissesi yüzde 25’ken, ülkede 2022 yılında 6,6 milyon hektar buğday, 3,2 milyon hektar arpa ekilişi yapıldı.
Ekilen sertifikalı tohum oranları
Kullanılan buğday tohumunun yüzde 30’unu sertifikalı tohum oluştururken, bunun da yüzde 24’ü TİGEM tarafından üretildi.
Arpada ise kullanılan tohumun yüzde 23’ü sertifikalı tohum oldu, bunun da yüzde 11’i TİGEM tarafından üretildi.
TİGEM’in ana faaliyet alanlarından olan sertifikalı hububat tohumu üretimi 2002 yılında 76 bin tonken, 2022 yılında yüzde 84 artışla 140 bin tona çıkarıldı.
Tarım ve Orman Bakanlığı ve TİGEM birlikte proje yürütüyor
Sertifikalı tohum üretim ve kullanımını artırmak emeliyle 2004 yılından itibaren bakanlık ile birlikte çalışmalar yürütülerek, tohum fiyatları makul düzeyde tutularak, çiftçilere dayanak verildi, tanıtım çalışmalarına sürat verilerek çiftçilerin sertifikalı tohum konusunda bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi sağlandı.
TİGEM’de özel bayilik sistemi devreye sokularak, çiftçilerin tohum temini kolaylaştırıldı.
Sertifikalı hububat tohumu üretim gayesi arttı
TİGEM işletmelerinde her yıl ortalama 120-130 bin dekar sulu tarım yerinde patates, hibrit mısır, ayçiçeği, zerzevat ve yem bitkileri üzere sertifikalı tohumların üretimi yapılıyor. 2022 yılında bu formda 130 bin dekar alanda kiralama yapıldı. TİGEM, 2023 yılında sertifikalı hububat tohumu üretimini 223 bin tona, sertifikalı yem bitkileri tohumluğu üretimini 3 bin 700 tona çıkarmayı hedefliyor.
“2028’de maksat, sertifikalı hububat tohumu üretimini 240 bin tona, sertifikalı yem bitkileri tohumu üretimi de 4 bin tona çıkarmak”
AR-GE çalışmaları sonucunda belirlenen verimli, kaliteli ve kuraklığa toleranslı yeni çeşitlerin üretim desenine katılması, bakım ve yetiştirme önlemlerinin uygunlaştırılması sunucunda ünite alandan alınan randıman bedellerinin artırılması ve üretimde ileri teknolojinin kullanılması sonucunda, 2028 yılı sonuna kadar her yıl kademeli olarak artışla, sertifikalı hububat tohumu üretiminin 240 bin tona, sertifikalı yem bitkileri tohumu üretiminin de 4 bin tona çıkarılması hedefleniyor.
