26 Temmuz’da askeri darbeye sahne olan Nijer, yer altı kaynaklarıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
Nijer’de askeri yetkililer, Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum’un misyonuna son verdikten sonra anayasayı askıya aldıklarını ve tüm kurumları feshettiklerini söyledi.
Uranyum ve altın ihracatı durduruldu
Fransa’ya uranyum ve altın ihracatına da son verildi. Paris’in varlık gösterdiği ülke, darbe sonrasında madenleriyle konuşulmaya başladı.
Verilere nazaran Nijer, Avrupa Birliği’nin gerçekleştirdiği uranyum ithalatının yüzde 20’sini oluşturuyor.
En büyük yedinci uranyum üreticisi
Dünya Nükleer Birliği’ne (WNA) nazaran Nijer, dünyanın en büyük yedinci uranyum üreticisi pozisyonunda bulunuyor.
Uranyum, nükleer güç için en yaygın kullanılan yakıt ve ayrıyeten kanser tedavisinde, deniz itme gücünde ve nükleer silahlarda da kullanılıyor.
Fransa’daki elektriğin yüzde 17’sini karşılıyor
Nijer’in, Fransa’da elektrik üretiminde kullanılan uranyumun yaklaşık yüzde 17’sini karşıladığı belirtiliyor.
Ancak Fransa Güç Bakanlığı, elektrik santrallerinin arzını sağlama konusunda hiçbir ülkeye bağımlı olmadıklarını öne sürüyor.
“Uranyumumuz var lakin köle üzere yaşıyoruz”
Darbenin akabinde kelam konusu Afrika ülkesinde, sömürgeci geçmişiyle bilinen Fransa bayrağı ateşe verildi.
Protestocular, güveliklerinin sağlanması için Paris idaresine bel bağlayamayacaklarını söyleyerek, “Uranyumumuz, altınımız var fakat köle üzere yaşamaya devam ediyoruz.” dedi.
Dünyada uranyum üretiminin yüzde 5’i Nijer’de
WNA’ya nazaran, Afrika’nın en yüksek dereceli uranyum cevherlerine sahip olan Nijer, 2022’de 2.020 metrik ton uranyum üretti. Bu, dünya madencilik üretiminin yaklaşık yüzde 5’ine tekabül ediyor.
Bu alanda dünyanın en büyük üç üreticisi Kazakistan, Kanada ve Namibya olarak biliniyor.
Kömür ve altın da çıkarılıyor
Fransa’nın devlete ilişkin Orano şirketi tarafından Nijer’in kuzeyinde işletilen büyük bir maden alanı yer alıyor.
Ülke ayrıyeten kömür ve altın üzere yer altı kaynakları açısından da zenginliğe sahip.
Orano, ortaya çıkan tabloya karşın madenciliğe devam ettiğini açıkladı. Tıpkı şirket, Fransız nükleer santrallerinin uranyum gereksiniminin yüzde 10’dan azını Nijer’den sağladığını belirtti.
Washington Post: Dikkatler uranyumda
ABD basınından Washington Post gazetesi, Nijer’deki darbenin, dikkatleri ülkenin uranyumuna çevirdiğini yazdı.
Geçmişte Fransız sömürgeciliğiyle karşı karşıya kalan ülke hakkında göze çarpan ayrıntılara işaret edildi:
Fransa, Fransız sivil nükleer sanayisine güç sağlayan Nijer uranyumunun kıymetli bir ithalatçısı. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Nijer uranyumundaki düşüşün ‘arzlar son derece çeşitli’ olduğu için asgarî tesire sahip olacağını belirtti.
Ancak kimi analistler, çıkmazın bir çeşit kartopu tesiri yaratabileceğini söylüyor. Nijer’deki durum daha da berbata giderse, bu katiyen kısa vadede Rus uranyumuna yönelik yaptırımların kabul edilmesini zorlaştırır.
