Bilhassa bu devirde çocuğun akademik performansına katı ve baskıcı bir formda çok odaklanan, hislerini düzenlemede zahmet yaşayan, yüksek gerilim yansısı gösteren ve çocuğun duygusal sürecini görmezden gelen aile tavırları, çocuğun imtihan süreci üzerinde olumsuz tesirler oluşturuyor.
Yıl boyunca yorulan çocuğunuz kendi potansiyeli içerisinde bugüne geldi. İmtihana birkaç hafta kala çocuğunuzun akademik performansında büyük değişiklikler beklemek gerçekçi olamayacak, tam tersi çocuk üzerinde yıkıcı bir tesir oluşturacaktır. Bu süreçte çocuktan fazla ebeveynlerin performanslarının çocuğun hem akademik performansında hem de ruhsal uygun oluşunda belirleyici bir tesir oluşturacağını söyleyebilirim.
Ebeveynler ve öğrenciler için imtihan sürecinde hem akademik performansı hem de ruhsal güzel oluşu destekleyecek değerli noktaları şu formda sıralayabilirim;
Ebeveynler için;
- Yargılayıcı lisandan uzak destekleyici ve motive edici bir rol üstlenin: Çocuğunuzun sayısal kıymetlerini değil gösterdiği gayretini taktir edin. Ona inandığınızı ve güvendiğinizi sözel ve davranışsal yolla gösterin. Olumlu ve gerçekçi yaklaşımlarla onu cesaretlendirin. Olumlu istikametlerine vurgu yapın.
- Baskıdan uzak gerçekçi beklentiler oluşturun: Tüm bu süreçte çocuğunuzla kurduğunuz irtibatın onda yüksek beklenti oluşturmamasına dikkat edin. Aksi taktirde olumlu tesir yaratmak maksadıyla yaptığınız konuşmalar çocuğunuzda baskı hissettirerek korku düzeyinde artışa neden olacaktır. Örneğin ‘’Senin esasen yapabileceğinden çok eminiz.’’ biçiminde yapacağınız bir konuşma çocukta ‘’Başaramazsam ailem hayal kırıklığına uğrayacak.’’ halinde bir fikir oluşmasına neden olabilir. Bu niyet de çocukta tasa düzeyini arttırabilir.
- Sınavın yalnızca bir modül olduğunu ona hatırlatın: İmtihanın hayatlarının tek belirleyicisi olmadığını ve yalnızca küçük bir modül olduğunu tabir edin. Bu kıymetlendirme onun kimlik değerlendirmesi olmadığını yalnızca o imtihanın bir değerlendirmesi olduğunu ona hissettirin.
- Duygular bulaşıcıdır. Çift taraflı gerilimi azaltmaya yardımcı olun: Ebeveyn gerilimli ve gerilimi yönetmede zorluk yaşıyorsa çocuk için bu süreci yönetmek daha sıkıntı olacaktır. O yüzden evvel ebeveyn olarak kendi gerilim düzeyinizi azaltmaya yönelik maharetleri uygulama konusunda harekete geçin. Zorlandığınız durumlarda uzmandan takviye alın. Bununla birlikte çocuğunuza nefes antrenmanı, gevşeme idmanı ve meditasyon üzere gerilimle başa çıkma tekniklerini öğrenmeleri konusunda yardımcı olabilirsiniz.
- Sınav haftası boyunca keyifli etkilinler yapması konusunda çocuğunuza alan açın: İmtihana sayılı günler kala bedensel ve zihinsel yorgunluğu azaltmada tekniklerin yanı sıra keyif alanlarına yer açmak çocuğu ruhsal manada rahatlayacak ve gerilim düzeyinin azalmasına yardımcı olacaktır.
- Düzenli ve istikrarlı rutinler oluşturun: Çocuğunuzu sağlıklı beslenme, antrenman yapma ve nizamlı uyku konusunda destekleyin.
- Yakınlarınızın tebrik ve muvaffakiyet içerikli konuşmaların kabulünü çocuğunuza bırakın: imtihan öncesi ve imtihan sonrası çocuğunuza yapılan tebrik aramaları ya da ziyaretleri kabul edip etmeyeceğini çocuğunuza bırakın. Uygun niyetle yapılan konuşmalar çocuğunuzda baskı hissettirebilir. Bu süreçte çocuğunuzun isteğine bağlı olarak tebrikleri siz üstlenebilir ve kendisine ileteceğinizi belirtebilirsiniz.
- Sonuç odaklı lisan yerine his odaklı lisanı kullanmaya itina gösterin: Bilhassa imtihan haftasına girilen devirde alınan puanlardan çok imtihan öncesi ve sonrası çocuğunuzun hislerine odaklanın ve duygusal gereksinimlerini gözlemleyin. Örneğin, çocuğunuza ‘Nasılsın?’ ya da ‘Kendini nasıl hissediyorsun?’ biçiminde sorular sorarak onun hislerini söz etmesine yardımcı olun.
- Çocuğunuzun his tabirlerini dinleyin: imtihan süreci hakkında irtibatta olun. Hislerini söz etmesine müsaade verin. Sorularını cevaplayın ve onları rahatlatmaya çalışın. Gerekli gördüğünüz durumlarda bir uzmandan dayanak alması için çocuğunuzu destekleyin.
Her çocuğun bu süreçte muhtaçlıkları farklı olabilir. Bu nedenle çocuğunuzun kişisel ihtiyaçlarını dikkate alarak yaklaşmanız epey kıymetli olduğunu söyleyebilirim. Genel olarak bu süreçte olumlu, destekleyici ve anlayışlı bir tavır sergilemek çocuğunuzun imtihan sürecinde ruhsal uygun oluşunu muhafazasına yardımcı olacaktır.
Öğrenciler için;
- Sınav süreci gerilimli bir süreç olabilir. Bu süreçte heyecan ve telaş üzere hisleri hissetmeniz epey doğaldır. Bu hisleri aşikâr bir seviyede hissetmenizin doğal olduğunu kendinize hatırlatın.
- Sınav yaklaştıkça sizin fonksiyonunuzu bozan olumsuz fikirlerde örneğin ‘kazanamazsam ailem hayal kırıklığına uğrayacak’ üzere fikir ve hislerinizi yakınlarınızla paylaşın. Hisleri bastırmak yerine paylaşmak rahatlamanıza yardımcı olacaktır.
- Zihni rahatlatacak tekniklerden faydalanın. Zihinsel olarak rahatlamak imtihan öncesinde epeyce değerli. Meditasyon, nefes antrenmanı ve gevşeme teknikleri gerilim düzeyinizin azalmasına yardımcı olacak ve odaklanmanızı arttıracaktır.
- Düzenli uyku ve istikrarlı beslenmeye itina gösterin. Çalışmalar uyku ve beslenme eksikliğinin gerilim üzerinde arttırıcı bir tesir oluşturduğunu göstermektedir. Hasebiyle uyku ve beslenme nizamı zihinsel ve fizikî sağlınızı destekleyecektir.
- Fiziksel olarak faal olun. Yalnızca ders çalışmak yerine antrenman yapmak, yürüyüşe çıkmak ya da sizi yormayacak halde arkadaşlarınızla hoşunuza giden aktiviteler yapmak ruhsal sıhhatinizi destekleyecektir.
- Sonuca değil sürece odaklanın. Sonucun ne olacağını bilemezsin. Denetim edebileceğiniz ve bilebileceğiniz an içinde bulunduğunuz anı nasıl geçirdiğinizdir.
- Unutmayın ki gireceğiniz imtihan sizin nasıl biri olduğunuzun sonucu değil, sırf girdiğiniz o imtihanın bir değerlendirmesidir. Başa çıkamadığınızı düşündüğünüz durumlarda dayanak almak istediğinizi ailenize bildirmekten çekinmeyin.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
