Amerika Birleşik Devletleri’nde zenginlik ve refah düzeyleri her geçen gün artarken, bir küme varlıklı Amerikalı, özel jetlerin lüksünü ve konforunu tercih ediyor.
Ancak, bu lüksün bir bedeli var: Karbon emisyonlarının artması. İklim değişikliği ve çevresel sürdürülebilirlik telaşları arttıkça, özel jetlerin bu cins bir lüksünün çevresel tesirleri giderek daha fazla tartışma konusu oluyor.
Amerika’nın iklim galalarına katılan en zenginleri, iklim aktivizmi davetlerine karşın, iklim değişikliğini besleyen karbon emisyonlarının yüzde 40’ından sorumlu görünüyor.
Araştırmaya nazaran, Amerikalı zenginlerin sıkça kullandığı jet uçaklar, karbon emisyonlarını daha da artırıyor.
Geçen yaz pop ikonu Taylor Swift, sadece ocak ve temmuz ayları ortasında 170 özel jet uçuşu yapmış ve yılın en büyük hava kirleticisi seçilmişti.
Zenginlere vergi talebi
Massachusetts Amherst Üniversitesi’ndeki bir takımın liderliğindeki çalışmanın muharrirleri, zenginlerin fosil yakıt yatırımlarına odaklanan yeni bir ‘hissedar bazlı karbon vergisi’ ödemesini talep ediyor.
UMass Amherst’in Etraf Müdafaa Departmanında sürdürülebilirlik bilimcisi olan çalışmanın baş müellifi Jared Starr, şunları söyledi:
Sera gazı emisyonlarını sınırlamaya yönelik tüketime dayalı yaklaşımlar haksızlığa yol açıyor. Bu yaklaşımlar, gelirlerinin büyük bir kısmını biriktirme ve yatırım yapma eğiliminde olan çok zenginler üzerinde çok az tesire sahipken, fakirleri orantısız bir formda cezalandırıyorlar.
Zenginlerin telaffuzları tutarsız
Amerikalı zenginler, birden fazla vakit iklim değişikliğine karşı harekete geçilmesi davetinde bulunuyor. Bu davetler kelam konusu olduğunda akla birinci olarak Bill Gates geliyor.
Yukarıdaki fotoğrafta Bill Gates, 2010 yılında Gillette, Wyoming’deki Gillette-Campbell County Havaalanında özel bir jete biniyor.
Gates, iklim değişikliği hakkında ihtarlarda bulunan bir kitap yayınlamadan yalnızca bir ay evvel, dünyanın en büyük özel jet operatörünü satın almak için bir teklifte bulunmuştu.
Özel jetler, ticari uçaklardan farklı olarak daha küçük ve hafif olabilir, lakin bu jetlerin uçak başına yolcu sayısı daha düşüktür. Bu, kişi başına düşen karbon emisyonlarının daha yüksek olmasına neden olur.
Özel jetler ekseriyetle daha kısa aralarda uçarlar ve bu da daha fazla kalkış ve iniş gerektirir, bu da yakıt tüketimini artırır.
Bununla birlikte, özel jetlerin çevresel tesirleri yalnızca uçuşlarıyla hudutlu değildir. Üretim, bakım ve yakıt sağlama süreçleri de kıymetli ölçüde güç tüketir ve karbon emisyonlarına katkıda bulunur.
Ayrıca, özel jet sahiplerinin uçuşları sırasında çoklukla daha fazla güç tüketen lüks iç yerler ve ekipmanlar kullanmaları da ekstra bir çevresel yük oluşturur.
Birçok etraf savunucusu ve iklim bilimcisi, özel jet kullanımının sınırlanması yahut daha etraf dostu teknolojilerin kullanılması gerektiğini savunuyor.
Bazı güçlü bireyler bu tasaları ele alarak karbon ayak izlerini azaltmaya çalışıyor ve daha az emisyon üreten jetlere geçiş yapıyorlar. Bununla birlikte, bu sorunun daha büyük ve sistemik bir tahlil gerektirdiği de aşikar.
İklim değişikliği ile gayret uğraşları ve sürdürülebilirlik maksatları göz önüne alındığında, bu lüksün sürdürülebilirlik açısından gözden geçirilmesi gerekiyor.
