Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Siyaseti Şurası (PPK), siyaset faiz oranını 750 baz puan artırdı.
TCMB’nin son kararı sonrası faiz, yüzde 25 düzeyine çıkarıldı.
Karar, hem yatırımcılar hem de memleketler arası basın tarafından olumlu karşılandı.
Bloomberg: Türkiye’nin varlıkları yükseliyor
Önde gelen global banka analistlerinin görüşlerini aktaran ABD merkezli Bloomberg, beklenmedik derecede “şahin” faiz artırımının, Türkiye’nin varlıklarında yükselişi beraberinde getirdiğini söyledi.
TL’nin gücünün korunması için adım attılar
“Bu atılım birçok piyasa gözlemcisini etkiledi.” denilen haberde, Hafize Gaye Erkan öncülüğündeki Merkez Bankası’nın faiz artırımı kararının, yüzde 50’ye yaklaşan enflasyonu düşürmeye yönelik izlenen siyasetlerin bir göstergesi olduğu belirtildi.
Türk Lirası’nın gücünün korunması istikametinde bir adım daha atıldığı kaydedildi.
Naci Ağbal’dan bu yana bir ilk
Haberde mevzuya ait şu tabirler kullanıldı:
Merkez Bankası’nın, eski lider Naci Ağbal’dan bu yana birinci sefer beklentilerin ötesinde hareket ettiği göz önüne alındığında çok değerli bir karar. Bu da CDS (kredi risk primi) ve Türk Lirası’nın (TL) hareketlerine yansıyor.
Dolarsızlaşma tesiri görülecek
Söz konusu karar sonrası lira üzerindeki baskının azalması ve dolarsızlaşma tarafındaki tesirin muhtemelen önümüzdeki periyotta görüleceğine dikkat çekildi.
TL’nin, perşembe gününü yüzde 5,3 yükselişle kapatmadan evvel ABD dolarına karşı yüzde 7,6 bedel kazandığı da vurgulandı.
Yeni iktisat takımı agresif atılımlardan yana
Beklentilerin üzerindekifaizartışının yeni iktisat takımının enflasyonu denetim altına almak için daha agresif atılımlardan yana olduğunun birinci işaretini verdiğine değinilerek, sonfaizartışının mayıs ayındaki seçimlerden bu yana üst üste üçüncü artış olduğu vurgulandı.
“Oyunun kurallarını değiştirebilir”
Gazeteye konuşan ekonomistler, şu görüşleri paylaştı:
Merkez Bankası’nın global piyasayı yazın sakinliğinden uyandırıp denetimin kendisinde olduğunu göstermesi şahane. Türkiye’nin makroekonomik görünümü açısından bu durum oyunun kurallarını değiştirebilir.
Enflasyonun tek haneli sayılara geri getirilmesi, tahminen de faiz oranlarının yüzde 40’ın üzerine çıkmasıyla birlikte, uzun periyodik olumlu gerçek faiz oranları gerektirecektir.
Bunun gerçekleşeceğine hâlâ ikna olmadık lakin yüzde 30’un üzerindeki oranlar artık çok daha büyük bir mümkünlük.
Wall Street Journal: TL, dolar karşısında paha kazandı
The Wall Street Journal’ın haberinde de kelam konusu artış yorumlandı.
TCMB’nin, siyaset metninde “fiyatlama davranışlarındaki bozulmayı denetim altına alma” muhtaçlığına atıfta bulunduğuna işaret edilen haberde, kararın akabinde liranın dolar karşısında paha kazandığı ve devlet tahvili fiyatlarının yükseldiği bildirildi.
Associated Press (AP) haber ajansı ise “Türkiye Merkez Bankası, ekonomik değişimin bir diğer işareti olarak büyük bir faiz artırımına gitti” başlığıyla bankanın faiz oranını 750 baz puan üzere “agresif” bir oranda artırarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan idaresinde daha klâsik iktisat siyasetlerine dönüşün yeni bir işaretini verdiğini vurguladı.
Haberde, merkezi Londra’da bulunan Capital Economics’in “artışın yatırımcılara siyaset Ortodoksluğuna geri dönüşün yolunda olduğu konusunda itimat vermek için uzun bir yol katedeceğini ve Türkiye’nin makroekonomik görünümü kelam konusu olduğunda bunun bir oyun değiştirici olabileceği” değerlendirmesi aktarıldı.
Fransa: Sürpriz artış
Fransız haber ajansı Agence France-Presse (AFP), TCMB’nin “sürpriz” artış yaptığını başlığına taşırken, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in faiz kararı sonrası yaptığı “fiyat istikrarını sağlamanın öncelikleri olduğuna” yönelik tabirlerine atıfta bulundu.
AFP’nin haberinde, liranın faiz kararı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yeni iktisat takımına inanç duyduğunu söz etmesinin akabinde dolar karşısında kazandığı pahaya vurgu yapıldı.
Almanya: Gaye enflasyonu frenlemek
Alman iktisat gazetesi Handelsblatt, TCMB’nin son atılımıyla piyasaların itimadını tekrar kazanmak ve enflasyonu frenlemek istediğini vurguladı.
Bu adımın analistleri şaşırttığı belirtilen haberde, TCMB’nin önleminin TL’yi desteklediği kaydedildi.
Alman yayıncı Axel Springer SE’nin yan kuruluşu Business Insider, TCMB’nin, sert faiz artışıyla enflasyon ve TL’nin bedel kaybına karşı gayret verdiğini söz etti.
Türkiye’nin yeni iktisat grubuna işaret eden Business Insider’ın haberinde, Merkez Bankası’nın “enflasyonun düşürülmesi yolunda mümkün olduğunca süratli ilerlemesi ve fiyat davranışlarındaki bozulmanın denetim altına alınması için nakdî sıkılaştırma sürecine devam edeceğini” söylediği aktarıldı.
Alman Haber Ajansı’nın (DPA) haberinde, faiz oranlarındaki beklenenden fazla artışa değinilerek, buna karşın siyaset faizinin enflasyon oranının altında kaldığı anımsatıldı.
Gerçekleştirilen güçlü faiz artırımıyla Merkez Bankası’nın, enflasyonla uğraştaki kararlılığının altını çizmeye çalıştığına işaret edilen haberde, TL’nin karar sonrasında bedel kazandığı vurgulandı.
Enflasyonla çabada kararlılar
Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesi ise TCMB’nın şaşırtan bir atılımla siyaset faizini kıymetli ölçüde artırdığını belirterek şu tabirlere yer verdi:
Artan enflasyonla çaba konusundaki kararlılığını bir sefer daha teyit etti ve mayıs ayı sonunda yapılan seçimlerden sonra benimsediği yeni para siyaseti rotasının altını çizdi.
İngiltere: Kararlılık işareti
Reuters haber ajansı, TCMB’nin 750 baz puanlık artışının yine yükselişe geçen enflasyonla başa çıkma konusunda yeni bir kararlılık işareti verdiğini vurguladı.
TCMB’nin adımı için “sürpriz” değerlendirmesinin yapıldığı Reuters haberinde, Merkez Bankası’nın hazirandan bu yana toplam 1.650 baz puanlık artışa gittiği hatırlatıldı.
Haberde, kelam konusu atağın daha klâsik siyasetlere hakikat atılan en net adım olduğu ve enflasyon beklentilerini dizginlemeye yardım edeceği kaydedildi.
İngiliz Financial Times gazetesinin haberinde de TCMB’nin keskin faiz artışının, yıllardır uygulanan “alışılmışın dışındaki” siyasetlerden kararlı bir formda koptuğunu gösteren açık işaretlerden biri olduğu belirtildi.
Merkez Bankası Lideri Hafize Gaye Erkan’ın vazifeye gelmesinden bu yana faizlerin neredeyse 3 katına çıktığına işaret edilen haberde, en son faiz artışı kararının TCMB’ye 3 yeni lider yardımcısı atanmasından bu yana atılan birinci adım olduğu vurgulandı.
Yatırımcılar sıcak karşıladı
Haberde, yeni lider yardımcılarının mesleksel ve akademik yeterlilikleri nedeniyle yatırımcılar tarafından “sıcak” karşılandığı söz edildi.
Yeni iktisat siyasetlerin meyvelerini vermeye başladığına da değinilen haberde, alışılmadık derecede düşük düzeylere inen Merkez Bankası brüt döviz rezervlerinin arttığına ve son periyotta ülkeye gelen yabancı yatırımlara işaret edildi.
Japonya: Piyasa beklentilerinin üzerinde
Japonya’nın en büyük iktisat gazetesi Nihon Keizai Shimbun (Nikkei) haberinde ise TCMB’nın faiz artırımının enflasyondaki mevcut hızlanma nedeniyle piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleştiğine yer verildi.
Seçimden sonra haziranda, eski Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı ve eski ABD Goldman Sachs çalışanlarından Hafize Gaye Erkan’ın TCMB Lideri olarak atandığı hatırlatılan haberde, şunlar kaydedildi:
Her ikisinin de piyasa odaklı olması nedeniyle yeni sistem altındaki Merkez Bankası, enflasyonu denetim altına almak için faiz oranlarının yükseltilmesine öncülük etti.
Temmuz sonunda 3 lider yardımcısı da Ortodoks ekonomistlerle değiştirildi ve bu da beklenenden daha yüksek faiz artışlarını etkilemiş olabilir. Ayrıyeten, son birkaç yıldır önemli formda erozyona uğrayan piyasa inancının yine tesis edilmesine yardımcı olması da olasıdır.