Arefe günü Zilhicce ayının birinci 10 günü içindedir. Aşağıdaki hadisle de sabit olduğu üzere fazilet istikametinden hayli değerli ve değerlidir. Pekala bu mübarek gün olan kurban arefesinde yapılması tavsiye edilen dua ve ibadetler nelerdir?
İbni Abbâs (r.a)’dan rivayet edildiğine nazaran Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu:
“Başka günlerin hiçbirinde, -Zilhicce’nin birinci on gününü kastederek- şu günlerde işlenecek amel-i sâlihten, Allah katında, daha şirin hiçbir amel yoktur.”
– Allah uğrunda yapılacak cihad da mı üstün değildir, Yâ Rasûlallah? dediler.
– “(Evet) Allah yolunda yapılacak cihad da. Lakin malını ve canını tehlikeye atarak cihada çıkan, şehit olup dönmeyen kimsenin cihâdı öteki.(O, bundan üstündür), buyurdu. (Buhârî, Îdeyn 11. Ayrıyeten bk. Ebû Dâvûd, Savm 61; Tirmizî, Savm 52; İbni Mâce, Sıyâm 39)
Kurban bayramı gününden evvelki güne (Zilhicce ayının 9. günü) arefe ismi verilmiştir. Hacca giden müslümanlar o gün Arafat’ta haccın rükünlerinden biri olan vakfe misyonunu yerine getirirler. Bu sebeple de o güne arefe günü denilmiştir.
Arefe günü tam bir dua ve niyaz vaktidir. Allah Teâlâ kendisine dua edilmesinden ve bağışlanma dilenmesinden hoşnut olur. Peygamber Efendimiz işte bu gerçeğe işaretle Allah Teâlâ’nın o gün, her zamankinden fazla müslümanı cehennemden azat ettiğini, yani kullarını bağışladığını tabir buyurmakta ve böylelikle ümmet-i Muhammed’e gerçekten pek büyük bir müjde vermektedir.
Hacca gidemeyen Müslümanlar da tıpkı Arafat’ta vakfe yapıyormuşcasına duaya durduklarında Allah onların hürmetine dualarını kabul eder.
Tabiatıyla bu müjde tıpkı vakitte arefe gününün faziletini de göstermektedir. Hatta kimi âlimler, “Günlerin en faziletlisi arefe günüdür” görüşünü benimserler.
Arefe Gününde yapılacak 7 kıymetli İbadet
1-Oruç Tutmak
Arefe günü oruç tutmak sünnettir. Hacca gitmemiş olanlar arefe günü oruç tutabilirler. Ama hacılar için Arafat’ta oruç tutmaktan Efendimiz (s.a.v) nehy etmiştir. (Bkn. Nesêî, K. Hac, İbn-i Mâce, K. Savm, n. 1732)
Ebû Katâde radıyallahu anh’den rivayet edildiğine nazaran Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e arefe günü tutulan orucun fazileti soruldu; o da:
“Geçmiş bir yılın ve gelecek bir yılın günahlarına kefaret olur” buyurdu. (Müslim, Siyam 196, 197)
2-Arefe günü duası okumak
Peygamberimiz -sallallahu aleyhi ve sellem- Arefe gününde en çok şöyle derlerdi:
لَا اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ. لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ بِيَدِهِ الْخَيْرُ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَىْءٍ قَدِيرٌ
Okunuşu: “La ilahe illellahü vahdehü la şerike leh, Lehül mülkü ve lehül hamdü biyedihil hâyrû vehüve alâ külli şey’in kadîr.” şeklinde okunur.
Anlamı: “Allah’tan öteki ilâh yoktur, yalnız O vardır ve hiçbir şerîki yoktur. Mülk O’nundur ve hamd de O’na mahsustur. Bütün hayırlar O’nun elindedir ve O her şeye kâdirdir.”
3-Teşrik Tekbiri getirmek
Kurban Bayramı’nın Arefe günü sabah namazından bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, 23 vakitte, yalnız başına yahut cemaatle kılınan farz namazların gerisinden birer kez:
اَللّٰهُ اَكْبَرُ اَللّٰهُ اَكْبَرُ لۤا اِلٰهَ اِلاَّ اللّٰهُ وَاللّٰهُ اَكْبَرُ اَللّٰهُ اَكْبَرُ وَلِلّٰهِ الْحَمْدُ
“Allahu ekber Allahu ekber. Lâ ilâhe İllâllahu vallahu ekber. Allahu ekber ve lillâhil hamd.”
diyerek tekbîr getirmek, erkek-kadın, imam-cemaat, mukîm-misâfir her müslümana vâciptir. Buna teşrîk tekbîrleri denir. (Muvatta, Hac, 205)
Anlamı: “Allah her şeyden uludur, Allah her şeyden büyüktür. Allah’tan öteki ilâh yoktur, Allah her şeyden büyüktür. Allah her şeyden büyüktür, hamd yalnızca O’na mahsustur” manasına gelir.
4-Kabir Ziyaretinde Bulunmak
Hak Dostları Arefe günü yahut Bayram günleri kabir ziyaretlerinde bulunmayı ihmal etmemişlerdir.
Fahr-i Kâinât -sallâllâhu aleyhi ve sellem-, kendileri sık sık kabir ziyaretlerinde bulundukları üzere, ashâbını ve ümmetini de bu bahiste şu kelamlarıyla teşvik etmişlerdir:
“…Kabirleri ziyâret etmek isteyen ziyâret etsin. Zira kabir ziyâreti bize âhireti hatırlatır.” (Tirmizî, Cenâiz, 60)
5-Sadaka Vermek,yetimleri unutmamak
ibadet sadece vücutla yapılmaz. Bir yetimin yüzünü güldürmek en hoş ibadet olabilir. Bu mübarek günlerde muhtaçları bilhassa yetimleri sevindirmek onları unutmamak gerekir.
Asr-ı saâdette bayrama; infak, ikram ve sadakalarla hazırlanılır; bayram, Allah için yapılan fedâkârlıklarla karşılanırdı. Çünkü gerçek bayrama nâil olabilmenin, mahzun gönüllere de bayram sevinci verebilmekten geçtiği, çok yeterli bilinirdi.
Arefe günü üzere değerli günlerde bilhassa bir yetimi sevindirmek, bir yetime bayramlık giydirmek, bir yetimin yüzünü güldürmek tahminen de birçok ibadete bedel olabilir.
Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine nazaran Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Kim, helâl karından bir hurma kadar sadaka verirse, – ki Allah, helâlden oburunu kabul etmez – Allah o sadakayı kabul eder. Sonra onu dağ üzere oluncaya kadar, rastgele birinizin tayını büyüttüğü üzere, sahibi ismine ihtimamla büyütür.” (Buhârî, Zekât 8; Tevhîd 23; Müslim, Zekât 63, 64)
6-İstiğfar ve Dua Etmek
Ebû Hüreyre radıyallahu anh’den rivayet edildiğine nazaran Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu:
“Allah’ın, cehennemden en çok kul azat ettiği gün, arefe günüdür.” (Müslim, Hac 436)
Amr b. Şuayb’ın, babası aracılığıyla dedesinden rivayet ettiğine nazaran, Hz. Peygamber(s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Duaların en güzeli arefe günü yapılan duadır.” (Tirmizî, Deavât, 122)
7-Tefekkür Etmek
İnsanoğlunu mânevî tepelere götürecek en büyük vâsıtalardan biri de, sükutun derinliklerine dalarak hakîkati tefekkür etmektir. Arefe günü hacılar Arafat’a çıkar ve vakfeye durur. Arafat, kabirden kıyâmet sabahına kalkışı ve mahşer meydanında toplanışı düşünmeli ve tefekkür etmeliyiz. Ayrıyeten Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail -aleyhimüsselâm-‘ın kurbanda yaşadıklarını hatırlamalı kendimizi Kurban iklimine hazırlamalıyız.
