Güneş ışınlarına uzun müddetli ve korunmasız bir formda maruz kalmak deri üzerinde çeşitli sorunlara yol açabiliyor. Bilhassa ultraviyole A ve B ışınlarının neden olduğu bu sorunların başında güneş yanıkları, deride lekelenmeler, kırışıklıklar ve cilt kanserleri geliyor. Bu hastalıkların yanı sıra akne, rozasea (gül hastalığı), lupus hastalığı, vitiligo üzere dermatolojik rahatsızlıkların alevlenmesinde de güneş kıymetli rol oynayabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Kısmı’ndan Uz. Dr. Gürkan Yardımcı, güneş ışınlarının cilde tesirleri ve güneşten kollayıcı kremlerin seçimi hakkında bilgi verdi.
Çocukluk çağından itibaren güneş ışınlarına maruz kalmak açık derili bireylerde bilhassa yüz, kol ve gövdede çillenmeye neden olabilmektedir. Gebelik periyodunda ve hormonal ilaç kullanımı olan bireylerde ise bilhassa yüz bölgesinde koyu kahverengi-siyahımsı renkte lekelenmelere yol açabilir.
Uzun müddetli ultraviyole ışınlarına maruziyet sonucu yüz, saçlı deri, alt dudak, kulak ve el sırtı derisinde sonradan oluşan ve güzelleşmeyen yaralar yeni gelişen bir cilt kanserinin habercisi olabilir.
Yaşantısının büyük kısmını açık havada geçiren şahıslar, (denizciler, tarım çalışanları, balıkçılar vb.) geçmişinde çok sık güneş yanığı hikayesi olanlar (özellikle ikinci ve üçüncü derece güneş yanığı) risk altındaki kümede yer almaktadır.
Yoğun güneş hasarı benleri kansere dönüştürebiliyor
Genetik olarak melanom ismi verilen cilt kanserine yatkınlığı olan bireylerin derideki benleri güneş ışınlarının tesiriyle değişim gösterebilir ve kanserleşebilir. Benlerde vakit içerisinde gelişebilecek asimetrik yapılar, renk değişimi, boyutta büyüme, benin hudutlarındaki ve yapısındaki değişiklikler yakından takip edilmeli, gerektiği takdirde bir dermatoloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Güneşten hakikat bir halde korunmak önemli
Güneş ışınlarının tesiriyle meydana gelebilecek bu meseleleri engellemenin yolu ise güneşten gerçek bir formda korunmaktan geçmektedir. Güneşten korunma seçenekleri ortasında şapka ve şemsiye kullanımı, güneş gözlüğü üzere aksesuarları kullanmak, kolları ve bacakları koruyan, pamuklu ve açık renkli giysiler giymek en sık tercih edilen yollardandır. Lakin çok sık ihmal edilen ve birçok kişi tarafından yanlış kullanılan güneş kreminin bilhassa açıkta kalan deri alanlarında kullanımı epey değerlidir. Güneş kremi bilinenin bilakis yalnızca yaz aylarında değil, her mevsim kullanılmalıdır. Kullanılan güneş kreminin SPF yani güneş muhafaza faktörü ise 30’un altında olmamalıdır.
Yüz bölgesine yarım çay kaşığı kadar uygulanmalı
Dışarıya çıkmadan 20-30 dk evvel açıkta kalan tüm deri alanlarına en az SPF 30 özellikli bir güneş kremi sürülmelidir ve bu süreç kapalı ortamlarda bulunulsa bile her 2-3 saatte bir tekrar edilmelidir. Yüz bölgesi için gereken güneş kremi ölçüsü ise yaklaşık olarak yarım çay kaşığı kadar olmalıdır. Lakin kulaklar, boyun bölgesi ve dekolte bölgesine de güneş kreminin sürülmesi unutulmamalıdır. Güneş gözetici kremlerin olarak birden fazla suya güçlü üretilse de suyla temas sonrasında koruyuculuğu azalmaktadır. Bu nedenle denize ve/veya havuza girip çıktıktan çabucak sonra cilt yıkanıp kurulanmalı ve güneş kremi çabucak tekrar sürülmelidir.
Hem cilt tipine hem de sürülecek bölgeye uygun olan bir eser seçilmeli
Güneş kremi seçerken dikkat edilmesi gerekenler şunlardır;
- Güneş kremi seçimi uzman denetiminde yapılmalıdır. Dermatoloji uzmanı cilt tipinize ve mevcut cilt sorunlarınıza nazaran tekliflerde bulunacaktır. İtinasız güneş kremi kullanımı cilde ziyan verebilir. Her cilt tipi için farklı eserler bulunmaktadır.
- Yüz bölgesi için cilt tipi yağlı olan şahıslar su bazlı yapıda olan yağsız, komedojenik olmayan (siyah ve beyaz nokta oluşturmayan) güneş kremlerini tercih etmelidirler. Bu eserler çoğunlukla jel, jel-krem yahut losyon yapıdadırlar.
- Cildi kuru olan ve orta yaş üzeri bireyler ise nemlendirme özelliği olan ve antioksidan içeriğe sahip güneş kremlerini tercih edebilirler. Bu eserler ise çoklukla krem ve losyon formundadırlar.
- Rozasea hastalığı (gül hastalığı) olan ve cildi çok hassas bireyler ise mümkün olduğunda kimyasal içeriği azaltılmış, alerji riski düşük eserleri kullanabilirler.
- Gebelerde ve emziren bayanlarda ise ekseriyetle mineral filtreli olan, yani kimyasal filtre özelliğine sahip içerikleri içeremeyen güneş kremleri seçilmelidir.
- Güneş kremlerinin 6 aylıktan küçük bebeklerde kullanımı mümkün alerjik tepkilerden ötürü önerilmemektedir. Bu yüzden 0-6 ay ortası olan bebeklerin fizikî gözetici kıyafetlerle güneşten korunmaları gerekmektedir.
- Altı aydan daha büyük bebeklerde ise bebekler için özel üretilmiş güneş kremleri tercih edilebilir. Yüz harici beden bölgeleri için kullanılacak olan güneş kremleri ise daha büyük boyutlarda olan losyonlar ve spreyler olarak kullanılabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
