Küresel ısınmanın neden olduğu tesirlerin net bir halde görüldüğü Antarktika’da, buzul kayıpları daha fazla yaşanıyor.
Uzmanlar, değişen iklim nedeniyle hem atmosferin hem de okyanusların ısındığına işaret ederek, buz sahanlığının erime suratının artabileceği konusunda uyarıyor.
Araştırmacılar, taban suların düzeyinin son 30 yılda yüzde 20’den fazla düştüğünü vurgulayarak geri kalan 2 bin metreden daha derin suların öteki okyanuslara oranla 4 kat daha fazla ısındığını kaydetti.
Sulardaki azalmanın deniz buzu oluşumundaki düşüşten kaynaklandığı belirtilirken, olağan kurallarda buzun yerini değiştirerek yeni buz oluşumuna imkan veren rüzgarların zayıfladığı, bunun da buz oluşumunu yavaşlattığı aktarıldı.
Buzullar süratle eriyor
Antarktika’daki deniz buzu her yıl Şubat ayının sonuna gerçek, kıtanın yaz mevsiminde en düşük düzeylerine iniyor. Deniz buzu daha sonra kış boyunca tekrar oluşuyor. Lakin bu yıl bilim insanları farklı bir şey gözlemledi.
Deniz buzu beklenen düzeylere yakın bir yere dönmedi. Hatta 45 yıl evvel kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana yılın bu vakitleri için en düşük düzeylerde kaldı.
Ulusal Kar ve Buz Bilgi Merkezi (NSIDC) bilgilerine nazaran, Antarktika’daki buz, 2022 yılında kaydedilen bir evvelki kış rekorunun yaklaşık 1,6 milyon kilometrekare altında kaldı.
Temmuz ortasında Antarktika’nın deniz buzu 1981-2010 ortalamasının 2,6 milyon kilometre kare altındaydı. Bu alan Türkiye’nin yüzölçümünün 3 katından fazla bir alana denk geliyor.
2016’dan bu yana bilim insanları, Antarktika deniz buzunda dik bir düşüş eğilimi gözlemlemeye başladı. Doğal iklim değişkenliği deniz buzunu etkilerken, birçok bilim insanı global ısınmanın buzun yok olmasında değerli bir etken olabileceğini söyledi.
Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar, Antarktika’da buzul erimesinin hızlanarak devam ettiğine dair kaygı verici bulgular sunuyor.
İklim değişikliği ve insan etkinliklerinin tesiriyle, dünyanın en büyük buz örtüsü olan Antarktika, giderek daha fazla buzunu kaybediyor ve deniz düzeyinin yükselmesine katkıda bulunuyor.
Uydular yakın takipte
Uzay ajansları ve bilim insanları, Antarktika’daki buz katmanlarının değişimini gözlemlemek ve tahlil etmek için uyduları kullanıyor. Uydular, buzul erimesini yüksek çözünürlüklü imajlar ve radar ölçümleriyle izleyerek, buzun incelmesi ve hacim kaybı üzere kıymetli bilgileri sağlıyor.
Bilim insanları, Antarktika’daki buzullardan alınan buz çekirdeklerini inceleyerek, geçmiş iklim şartlarını ve buzul erimesinin uzun vadeli eğilimlerini anlamaya çalışıyor.
Buz çekirdekleri, atmosferik bileşim ve iklim şartları hakkında kıymetli bilgiler sunarak, günümüzde yaşanan değişikliklerin ne kadar olağandışı olduğunu ortaya koyuyor.
Bilimsel bilgiler, son yıllarda deniz düzeyinin ortalama yıllık 3 milimetre civarında yükseldiğini gösteriyor. Bu oran, önümüzdeki yıllarda artması beklenen tesirlerle birleştiğinde, kıyı bölgeleri için önemli tehditler oluşturuyor.
