2016 yılındaki sıcaklık, hafızalardaki yerini korurken, korkutan bir rapor çıktı…
Buna nazaran dünya, o yıldan daha sıcak bir yılın önümüzdeki 5 yıl içerisinde görüleceği varsayım ediliyor.
Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Siyasetleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, Dünya Meteoroloji Örgütü tarafından yayınlanan ve artan sera gazlarıyla Pasifik Okyanusu sularını ısıtan El Nino olayının global ısınmayı rekor düzeye ulaştıracağına vurgu yapan o raporu kıymetlendirdi.
Her geçen sene artıyor
Kurnaz; kömür, petrol ve doğal gaz yoluyla atmosfere salınan karbondioksit ve başka sera gazları nedeniyle global ortalama sıcaklıkların her geçen sene biraz daha arttığını belirtti.
Son yıllarda Pasifik Okyanusu’nda yaşanan La Nina tesiriyle global ortalama sıcaklıkların rekor düzeye ulaşmadığına dikkati çeken Kurnaz, şöyle devam etti:
Üç yıl süren uzun bir La Nina’dan sonra gelmekte olan şiddetli El Nino, yakın gelecekte sıcaklık rekorlarının kırılmasını neredeyse kesin hale getirdi. Bu rekorlar ülkemiz için olduğu kadar şu an için sıcaklığın tehlikeli boyutlara ulaştığı Güney Asya için de büyük sorun yaratabilir. WMO, 2023-2027 ortasında yıllık global ortalama yüzey sıcaklığının, 1850-1900 ortalamasından 1,1 ila 1,8 santigrat derece daha yüksek olacağını kestirim ediyor. Bu varsayımın uç bedeli olan 1,8 derece artış bilhassa tarım bölümü açısından önemli riskleri de beraberinde getiriyor olacaktır.
El Nino olayının karşılığı
Küresel ortalama sıcaklığın 1850-1900 ortalamasının 1,29 santigrat derecenin üzerinde olduğu 2016’nın, şimdiye kadar insanlığın yaşadığı en sıcak yıl olarak kayıtlara geçtiğini hatırlatan Kurnaz, bunun en kıymetli nedenlerinden birinin Pasifik Okyanusu sularının olağandan epey sıcak olmasını sağlayan El Nino olayının şiddetli yaşanması olduğunu anlattı.
2022’deki global ortalama sıcaklığın bu ortalamanın 1,15 santigrat derece üzerinde olduğunu aktaran Kurnaz, 2016’daki şiddetli El Nino olayından sonra Pasifik Okyanusu sularının serinlediğini, bu durumun, global ortalama sıcaklıkların iklim değişikliğine rağmen 2016 yılı düzeyine ulaşmasını engellediğini tabir etti.
“Büyük ihtimalle 2023-2027 aralığında”
Kurnaz, “WMO’nun değerlendirmesinde 2023-2027 ortasındaki bir yılın, en sıcak yıl olan 2016’dan da sıcak olmasına neredeyse kesin gözüyle bakıyor. Bu da son yıllarda fazla artmayan sıcaklıkların, artışını sürdüreceği manasına geliyor.” diye konuştu.
Paris Mutabakatı’nın bu yüzyılda global sıcaklık artışının 2 santigrat derecenin epey altında ve mümkünse 1,5 santigrat derece ile sonlandırılmasını sağlamak için uzun vadeli amaçlar koyduğunu vurgulayan Kurnaz, “WMO’nun değerlendirmesi, 1,5 santigrat derecelik sıcaklık artışı amacının büyük ihtimalle 2023-2027 aralığında aşılacağını ortaya koyuyor.” dedi.
Kuzey Kutbu’ndaki ısınmanın yeryüzünün geri kalanına oranla epey yüksek olduğunun altını çizen Kurnaz, bu bölgede önümüzdeki 5 yılda ölçülecek sıcaklıkların, yeryüzünün geri kalanındaki sıcaklık artışından üç kat daha büyük olmasının beklendiğini kaydetti.
‘Devletler efor göstermeli’
Önümüzdeki 5 yıldaki yağış değişimi iddialarına de değinen Kurnaz, 1991-2020 ortalamasına kıyasla mayıs-eylül ayları ortasında, Sahel, Kuzey Avrupa, Alaska ve Kuzey Sibirya’da yağışların artacağını ve Amazon ve Avustralya’nın birtakım bölgelerinde azalacağını, kış yağışlarında ise Akdeniz Havzası’nın batısında ortalama yağışların azalmasının, ülkemizi de içine alan doğusunda ise ortalamalarda kalmasının beklendiğini bildirdi.
Kurnaz, iklim değişikliğinin denetimden çıkmaması için devletlerin çok daha sıkı uğraş göstermesi gerektiğini lisana getirdi.
