Son devirde Afrika’da, Fransa’ya karşı ortaya çıkan ayaklanma hareketleri, ‘Fransa’nın Afrika’dan kovulduğu’na dair yorumları peşinde getiriyor.
94 senatörden Macrona’a reaksiyon mektubu
Fransız basınında yer alan haberlere nazaran, ortalarında Roger Karoutchi, Bruno Retailleau ile Christian Cambon üzere isimlerin yer aldığı 94 senatör, Macron’a Fransa’nın Afrika’daki siyasetini gözden geçirmesi davetinde bulunarak, “Fransafrik olmadan Fransa Afrika’da silinmeye mahkum mu?” başlıklı ortak mektup yazdı.
Mektupta, “Dün Mali, Orta Afrika Cumhuriyeti, Burkina Faso, bugün de Nijer Fransa’yı, Fransız kuvvetlerini ve şirketlerini reddetti.” sözü kullanıldı.
“Bugün, kıtada Fransafrik projesinin yerini askeri açıdan Rusafrik, ekonomik açıdan Çinafrik, diplomatik açıdan Amerikaafrik aldı” denilen mektupta, Afrika kıtasında Fransızca lisanının kullanımının da İngilizce’ye kıyasla düşüşe geçtiğinin altı çizildi.
“Afrika’da, Fransa’nın bölgedeki varlığına artık tahammül gösterilmiyor”
Fransa’nın Cezayir, Tunus ve Fas üzere Kuzey Afrika ülkeleriyle ilgili problemlerine atıfta bulunulan mektupta, Fransa’nın Sahra altı Afrika’da güçlü olduğu Fildişi Kıyısı, Senegal üzere ülkelerde de protesto edildiği hatırlatıldı.
Mektupta, Macron’a “Artık Fransa’nın Afrika vizyonunu ve Fransa ile bağlarını masaya yatırmanın vakti gelmedi mi? Zira dost kıta Afrika, Fransa’nın bölgedeki varlığına artık tahammül göstermiyor üzere görünüyor.” sorusu yöneltildi.
Darbenin yaşandığı Nijer’de Fransa’nın varlığı tartışılıyor
Nijer’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz’da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı unsurlarınca alıkonulmuş ve o akşam asker idareye el koyduğunu duyurmuştu.
Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Kumandanı General Abdurrahmane (Ömer) Tchiani, 28 Temmuz’da Vatanı Muhafaza Ulusal Kurulu (CNSP) isimli cuntanın liderliğini üstlenmiş ve geçiş hükümetinin başına geçmişti.
Darbe sonrası binlerce Nijerlinin başşehir Niamey’deki Fransız Büyükelçiliği önünde şov düzenlemesi ve göstericilerden kimilerinin elçiliğe saldırması, Fransa’nın bu ülkedeki varlığına ait tartışmaları beraberinde getirmişti.
Fransa, Nijer’deki 600 vatandaşını tahliye etti
Fransa’nın uranyum zengini, fakat yaklaşık 20 milyonluk nüfusuyla dünyanın en yoksul ülkelerinden biri olan Nijer’de 1500 askeri bulunuyor.
Mali ve Burkina Faso’daki darbelerden sonra bu ülkelerde “terörle mücadele” ismi altında bulunan askeri ögelerini mecburî olarak Nijer’e kaydıran Fransa, Nijer’de cunta idaresinin, Paris makamlarıyla evvelce yapılan askeri muahedeleri askıya alma kararını tanımadığını açıklamıştı.
Cuntaya yönelik askeri müdahaleyi destekleyen Paris idaresi, şu etapta askeri ögelerini çekmeyerek, yalnızca Nijer’deki yaklaşık 600 vatandaşını tahliye etmekle yetindi.
Fransa, darbenin akabinde Nijer’e yönelik kalkınma yardımlarını ve bütçe takviyelerini askıya aldığını da duyurmuştu.