Doğalgazda tedarik sıkışıklığı sürmesine karşın alınan önlemlerle istikrar yakalandı.
Hava sıcaklıklarının artası doğalgaza olan talebi azalttı. Düşük talep ve gaz depolarındaki yüksek doluluk oranları ile fiyatlarda azalan oynaklığa bağlı olarak piyasalar dengelenme eğilimine girdi.x
Uluslararası Güç Ajansı (IEA) datalarına nazaran, OECD Avrupa ülkelerinde doğalgaz talebi bu yılın birinci çeyreğinde yüzde 13 gerilerken, Rusya’nın AB’nin gaz ve LNG ithalatındaki hissesi yüzde 10’un altına düştü.
Fiyatlar 18,6 eurodan 346 euroya çıkmıştı
Avrupa’da en fazla derinliğe sahip Hollanda merkezli doğalgaz ticaret noktası TTF’de süreç gören vadeli kontratların fiyatı birinci artışların başladığı Ağustos 2021’de bir megavatsaat için 18,6 euro düzeyinden Ağustos 2022’de 346 euroya kadar çıktı. Kelam konusu fiyat, savaşın başlamasından evvelki gün olan 23 Şubat’ta ise 87 euro düzeyindeydi.
LNG ithalatı devreye girdi
Fiyatlar, tepeyi görmesinin akabinde bilhassa Avrupa’da gaz talebinin düşürülmesi ve rekor sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ithalatına bağlı olarak düşme eğilimine girse de 2016-2020 ortalamasına nazaran hala yüksek düzeyde bulunuyor.
Bir megavatsaat gazın fiyatı 40 euro
Mayıs vadeli kontratlarda bir megavatsaat gazın fiyatı 40 euro düzeyinden süreç görüyor.
“Rusya’nın OECD Avrupa’ya gaz akışı bu yıl 35 milyar metreküp daha düşebilir”
IEA DoğalGaz Analisti Gergely Molnar, savaş sonrası tedarik sıkışıklığının akabinde doğalgaz piyasalarında değerli ölçüde rahatlama görüldüğünü ve Asya’daki zayıf rekabet sayesinde Avrupa’nın yüksek düzeyde LNG almaya devam ettiğini söyleyerek şöyle devam etti:
Yine de tedarik tarafında hala sıkışıklık olduğunu söyleyebiliriz. Bunun nedeni de Rusya’nın OECD Avrupa ülkelerine gaz akışını bu yıl büyük ölçüde düşüreceğine yönelik öngörülerimiz. Rusya’nın OECD Avrupa ülkelerine gaz tedarikini yaklaşık 35 milyar metreküp daha azaltacağını öngörüyoruz. Bu ülkelerin LNG tedarikinde ise 20-25 milyar metreküp artış bekliyoruz. Bu artış, Rus gazındaki düşüşü büsbütün karşılamak için kâfi olmayacağından arz tarafında sıkışıklık yaratabilir.
Avrupa’da Fransa en büyük Rus LNG ithalatçısı oldu
Enerji İktisadı ve Finansal Tahlil Enstitüsü (IEEFA) bilgilerine nazaran, geçen yıl Avrupa’da Fransa en büyük Rus LNG ithalatçısı olurken, bunu İspanya, Birleşik Krallık, Hollanda, Türkiye, İtalya ve Belçika izledi. Belçika, Rusya’dan LNG ithalatını yüzde 136 ile 2022’de bir evvelki yıla nazaran en fazla artıran ülke oldu.
Fransa Rus LNG alımlarını geçen yıl yüzde 96, Hollanda yüzde 94, Litvanya yüzde 88 ve Birleşik Krallık yüzde 71 artırdı.
