Son günlerde tansiyonun arttığı Kosova’nın kuzeyindeki Sırplar, yeni Arnavut belediye liderlerinin vazifeye başlamasını engellemek ve belediye binalarına girmek için Zveçan, Zubin Potok ve Leposaviç’teki belediye binaları önünde toplanarak protesto düzenliyor.
Kosova polisinin belediye binalarından çekilmesini ve yeni seçilen Arnavut belediye liderlerinin vazifelerine başlamamasını talep eden Sırplar, polis kordonunu aşarak belediye binalarına girmeye çalışırken Kosova polisi ve NATO’nun Kosova Barış Gücü (KFOR), belediye binalarını tel örgülerle çevirerek bölgedeki işçi sayısını artırdı.
NATO askerlerine saldırdılar
KFOR, belediye binası önündeki kalabalığı göz yaşartıcı gaz kullanarak dağıtmaya çalıştı, protestocular ise KFOR güçlerine sert cisimler atarak karşılık verdi.
Göstericiler orta sokaklardan belediye binası önünde bulunan KFOR güçlerine saldırdı.
Yaşanan arbedede silah seslerinin duyulduğu, bölgede bulunan Kosova polisine ilişkin aracın kundaklandığı ve iki taraftan da yaralıların olduğu belirtiliyor.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Suç çetelerine dönüşen Sırp yasa dışı yapılar Kosova polisine, KFOR görevlilerine ve gazetecilere saldırdı. Bu kabul edilemez şiddet aksiyonları herkes tarafından kınanmalıdır. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in Kosova’nın kuzeyini istikrarsızlaştırma istikametindeki buyruklarını yerine getirenler adaletle yüzleşmeli” tabirlerine yer verdi.
NATO’dan acil çağrı
NATO, ittifakın KFOR askerlerine yapılan akınları kınayarak hemen şiddetin durdurulması davetinde bulundu.
NATO Sözcüsü Oana Lungescu, Kosova’nın kuzeyindeki Zveçan Belediyesi önünde protesto düzenleyen Sırplar ile KFOR askerleri ortasındaki arbedede akına uğrayan birtakım askerlerin yaralandığı bilgisini paylaştı.
“NATO, Kosova’nın kuzeyinde KFOR askerlerine nedensiz yapılan taarruzları kınamaktadır” tabirini kullanan Lungescu, hücumların kabul edilemeyeceğini, şiddetin derhal durdurulması gerektiğini belirtti.
Lungescu, taraflara gerginliği körükleyecek aksiyonlardan kaçınma ve diyaloğa girme davetinde bulunarak KFOR’un Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) 1999’da verdiği yetki uyarınca inançlı ortamın sağlanması için gereken adımları atacağını ve tarafsızlığını koruyacağını bildirdi.
Türkiye’den itidal çağrısı
Türkiye, Kosova’nın kuzeyinde yaşanan olayların tüm taraflarına şiddet olaylarından kaçınma ve tansiyonu tırmandıracak hareketlerde bulunmama daveti yaptı.
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada olayların kaygıyla takip edildiği, kelam konusu olayların bölgesel güvenlik ve istikrara ziyan verdiği belirtildi.
Tüm taraflara şiddet olaylarından kaçınma ve tansiyonu tırmandıracak hareketlerde bulunmama daveti yapılan açıklamada, “Kosova Barış Gücü’nün (KFOR) olayların tırmanmasını engelleme tarafındaki yapan rolünü takdirle karşılıyoruz. Çıkan olaylarda birtakım KFOR askerlerinin hafif yaralandığını hüzünle öğrendik” sözlerine yer verildi.
Bölgede tansiyonun azaltılmasının, kalıcı barış ve istikrarın tesis edilebilmesinin yegane yolunun hala yürütülmekte olan diyalog sürecinde ilerleme sağlanması olduğu vurgulandı.
Kosova’nın kuzeyindeki gerginlik
Kosova’nın kuzeyinde çoğunlukla Sırpların yaşadığı Leposaviç, Zveçan ve Zubin Potok belediyelerinde polisin görevlendirilmesine karşı çıkan Kosovalı Sırplar ile güvenlik güçleri ortasında 26 Mayıs’ta da arbede yaşanmış, 5 polisin hafif yaralandığı ve 4 takım aracının ziyan gördüğü duyurulmuştu.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic’in orduya, “Hazır ol” buyruğu verdiği ve ordu mensuplarının Kosova sonuna hareket ettiği belirtilmişti.
Sırbistan-Kosova ilişkileri
Kosova, 117 ülke tarafından ‘bağımsız devlet’ olarak tanınmasına karşın kuzeyinde devam eden etnik gerginlikler ve Birleşmiş Milletler’e (BM) üye olamaması nedeniyle ‘Avrupa’nın donmuş ihtilaf bölgelerinden biri’ formunda nitelendiriliyor.
Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.
Belirli aralıklarla karşı karşıya gelen Sırbistan ve Kosova, Avrupa Birliği (AB) arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında alakaların olağanlaşması ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanıması için ortak yol bulmaya çalışıyor.
