Modern fiziğin kurucusu Albert Einstein’ın, din bilgisi öğretmeni Martha Munk’a Almanca olarak kaleme aldığı mektup şu sıralar tekrar gündeme geldi.
Munk, Einsten’e “modern bir bilim insanın dünyanın daha şanlı bir güç olan İlah tarafından yaratıldığı fikrini bilimsel bilgisiyle bağdaştırmasının mümkün olup olmadığını” sormuştu.
Einstein’ın cevabı
Einstein, 11 Nisan 1950 tarihli mektupta Munk’un sorduğu soruya şöyle karşılık vermişti:
İncil’deki kıssalar harfi harfine alındığı sürece, okuyuculardan ne çeşit bir inanç beklendiği açıktır. Lakin Kutsal Kitap’ı sembolik olarak yorumlayacak olursanız, Allah’ın aslında bir formda insanlara benzeyen bir kişi (ve hasebiyle bir ilah değil) olarak düşünülüp düşünülmeyeceği artık net değildir.
Bu durumda inançtan geriye orjinal manasıyla ne kaldığını pahalandırmak zordur. Bununla birlikte, bilimsel düşünme konusunda az çok eğitim almış bir kişinin kozmosun dini yaratılışına (orijinal anlamda) yabancı olduğunu düşünüyorum, zira her şeye nedensel koşulsallık standardını uyguluyor. Bu, dini tavrı çürütmez lakin muhakkak bir manada onun yerine geçer ve onun yerini alır.
Mektup satışa çıktı
New York, Brooklyn’den yazılan mektup, ABD’li The Raab Collection tarafından 125 bin dolar fiyatla satışa çıkarıldı. Mektup Munk’ın torunlarından satın alındı ve daha evvel satılmadı.
The Raab Collection’ın müdürü ve The Hunt for History kitabının muharriri Nathan Raab, hususa ait yaptığı açıklamada, şu sözleri kullandı:
Bu mektup, günümüzde devam eden büyük bir tartışmanın, tüm vakitlerin en büyük figürlerinden birinin yanıtını içeriyor. Bu manada düşünüldüğünde Einstein’ın mektubu büyük bir tarihi nitelik taşıyor.
Bu yazıyı yazdığı sırada Yahudi olan Einstein, 1933’te Adolf Hitler’in başa gelmesinden kısa bir mühlet sonra Almanya’dan kaçarak on yıldır ABD vatandaşı oldu.
Bilim insanı, başlangıçta Belçika’da yaşadı ve akabinde ABD’ye taşınmadan evvel İngiltere’de altı hafta kaldı.
